Park dworski dzisiaj, czyli co pozostało z dawnej świetności
Założenie dworskie dzieliło się na dwie strefy: gospodarczą i „pańską”. W części gospodarczej, usytuowanej od zachodu, znajdowały się stajnie, stodoły, spichlerz i mieszkanie zarządcy. Były tu także stawy rybne. Park w stylu angielskim, a także dwór i dwie oficyny, z których korzystali goście Wodzickich pełniły funkcje reprezentacyjne. Budynki wyznaczały trzy boki porośniętego trawą prostokąta. Na jego czwartym boku, od strony zabudowań gospodarczych, rosły wiekowe lipy. Park rozciągał się poniżej budynków – w kierunku potoku Porębianka i powyżej – u podnóży Chabówki. Przy jego tworzeniu wykorzystano układ teras rzecznych, a także istniejące cieki wodne i występujacą tu roślinność. Bliżej rzeki znajdował się teren rekreacyjno – reprezentacyjny, na którym wprowadzono najwięcej zmian w krajobrazie. Powyżej zabudowań dworskich pozostawiono naturalny grąd, do którego od strony wschodniej przylegał sad i ogród.
Do dziś koncepcja zastosowana przez twórców parku jest widoczna w terenie. Tradycyjnie część położoną bliżej potoku Porębianka, na wysokości 505 - 510 m n.p.m, nazywa się „parkiem dolnym”, a fragment z lasem grądowym i sadem, znajdujący się na wysokości 510 - 540 m. n.p.m. „parkiem górnym”. Granicę między nimi stanowi skarpa umocniona kamiennym murem, którą od wschodniej bramy prowadzi aleja, będąca przedłużeniem dawnej drogi do Niedźwiedzia. Rosnące przy niej stare lipy, modrzewie i robinie w większości uznane zostały za pomniki przyrody.
W parku dolnym zachowały się elementy małej architektury, wykonane z miejscowego piaskowca. W murze otaczającym park od strony południowej i wschodniej widoczne są przepusty, przez które jeszcze pod koniec lat 40. XX wieku przepływała rzeka Młynówka. Zasilał ją wypływający spod Chabówki potok, który nadal urozmaica krajobraz parku dolnego. Kamienne umocnienia jego koryta, a także mostki z regularnych piaskowcowych płyt przetrwały do dziś w dobrym stanie. Fragment cieku oraz aleja, obsadzona ksztanowcami wyznaczają skraj rozległej polany widokowej, ciągnącej się aż do muru. Rosnące wokół wiekowe drzewa, głównie lipy i jawory, tworzą malownicze grupy. U podnóża skarpy stoi kapliczka, wybudowana w latach 30.tych XX wieku przez właścicieli dworu. Na niewielkim skrawku terenu przy wschodniej bramie rośnie lasek grądowy.
W latach 1998 - 2000 w parku dolnym wybrukowano alejki i założono oświetlenie.
W parku górnym występuje naturalny grąd - zbiorowisko leśne typowe dla piętra pogórza. Jego drzewostan tworzą lipy, wiązy i jawory. Runo obfituje w kwitnące wczesną wiosną gatunki, tj. złoć żółta, pierwiosnka wyniosła, miodunka ćma, kopytnik pospolity, zawilec gajowy. Od bramy wschodniej, powyżej alei wejściowej, rozciąga się rozległa łąka, na której wczesną wiosną kwitną łany krokusów.
Niestety z każdym rokiem w parku dworskim ubywa starych drzew. „Wiąz Łokietka”, który dożył prawie 320 lat, uznawany za najgrubszy okaz tego gatunku w Polsce, złamał się w latach 70.tych XX wieku. Wg pomiarów z 1967 r. miał 33 m wysokości, 212 cm średnicy, obwód 665 cm. Ocalałą część pnia zabezpieczono w 1992 roku blaszanymi daszkami. Ponad 300-letni „wiąz chłosty” złamał się w czasie wichury w 1993 roku. Był drugim co do wielkości wiązem górskim w Polsce. Pozostawiona część pnia ma w obwodzie 600 cm. Kolejny okaz tego gatunku, ok. 250 letni, rosnący w bramie południowej, został ścięty ze względów bezpieczeństwa w 1983 roku.
W 2002 roku runęła olbrzymia lipa rosnąca przy alei głównej, a w 2005 roku sędziwy jawor w parku górnym. Kolejnych 31 zdrowych drzew zniszczyła lokalna trąba powietrzna w sierpniu 2007 roku.  
Wiele drzew choruje. Od początku lat 70-tych obserwuje się obumieranie wiązów z powodu grafiozy, którą wywołują grzyby roznoszone przez owady żerujące w łyku tych drzew, zaś kasztanowce atakują larwy motyla szrotówka kasztanowcowiaczka.
W związku z realizacją zadania pn. „Rewitalizacja parku podworskiego w Porębie Wielkiej” jesienią 2008 roku przeprowadzono inwentaryzację drzew rosnących na jego obszarze, która wykazała konieczność zabiegów pielęgnacyjnych z zakresu chirurgii drzew. Zlecone zabiegi zostały wykonane w jesieni 2009 roku i objęły 1.088 drzew i krzewów.
 Od strony zachodnej do parku prowadzi alejka biegnąca przy dwóch dworskich stawach, odtworzonych w latach 2006 - 2007. Drewniany pomost przy jednym z nich wykonano w 2008 roku. System zbiorników wodnych istniał w tym miejscu już w II połowie XVII wieku, co potwierdzają zapisy w inwentarzach dóbr wielkoporębskich. Są one także widoczne na starych mapach m.in. z 1848 r.i 1931 r.
Obecnie pełnią rolę miejsc lęgowych dla płazów, głównie żaby trawnej i ropuchy szarej. W 2010 roku stwierdzono tu traszkę grzebieniastą. W stawach można obserwować pływające zaskrońce. Często odwiedzają je kaczki krzyżówki, a od kilku lat każdej wiosny tracze nurogęsi.  


Ewa Strauchmann