Sprawozdanie z działalności edukacyjnej w Gorczańskim Parku Narodowym w roku 2013.
Działania edukacyjne prowadzone były przez pracowników Zespołu ds. Edukacji i Udostępniania Parku, a także pracowników Pracowni Naukowo – Edukacyjnej, Zespołu Ochrony Przyrody, pracowników terenowych Służby Parku, Dyrektora GPN i jego Zastępcę.
W działaniach edukacyjnych uczestniczyły dwie wolontariuszki – p. Ewa Kowalczyk i Aneta Zięba. Pomagały w organizacji imprez edukacyjnych w Gajówce Mikołaja oraz w prowadzeniu dyżurów edukacyjnych w tym obiekcie.
Zadanie realizowane przez pracowników Zespołu ds. Edukacji i Udostępniania Parku finansowane były ze środków własnych, a także w ramach realizowanych projektów:
- „Gorce w Naturze 2000. Edukacja i turystyka przyrodnicza” – finansowanego przez NFOŚiGW,
- „Ochrona przyrody GPN poprzez modernizację jego infrastruktury turystycznej – etap
W różnorodnych bezpośrednich (czynnych) działaniach edukacyjnych kierowanych do uczniów i nauczycieli, mieszkańców miejscowości sąsiadujących z GPN, a także odwiedzających Park turystów uczestniczyło – 10.153 osoby. Były to:
Działania kierowane do uczniów i nauczycieli
zajęcia edukacyjne: stacjonarne (83) i terenowe (29) dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, studentów - uczestniczyło w nich łącznie 4.563 osób, tj. w stacjonarnych – 3.891 osób, w terenowych – 672 osoby.
Zajęcia edukacyjne prowadzone są w oparciu o stałą ofertę edukacyjną dla szkół, która jest z roku na rok poszerzana i uatrakcyjniania. Oferta prezentowana jest na stronie internetowej GPN, w postaci ulotek trafia do szkół, głównie z powiatu małopolskiego.
W 2013 roku podjęto współpracę z krakowskim biurem turystycznym Via Cracovia Inny Sposób Podróżowania. Powstała wspólna propozycja zajęć terenowych na ścieżkach edukacyjnych GPN, kierowana do szkół podstawowych i gimnazjów. Ofertę edukacyjną GPN zaprezentowano także na seminarium dla nauczycieli szkół z powiatu małopolskiego, zorganizowanym przez Tatrzański Park Narodowy i WFOŚiGW w Krakowie.
Zajęcia stacjonarne, odbywające się w salach edukacyjnych GPN lub w szkołach, w Domu Wczasów Dziecięcych w Porębie Wielkiej to prezentacje, prelekcje, pokazy filmów, lekcje tematyczne, zajęcia warsztatowe o różnorodnej tematyce, które ostatnio cieszą się coraz większą popularnością. Aktywne zajęcia terenowe prowadzone są głównie na ścieżkach edukacyjnych GPN, a także w otoczeniu terenowej bazy edukacyjno-wystawienniczej Gajówka Mikołaja w Łopusznej.
inne formy działalności edukacyjnej, w których uczestniczyło 573 osoby, tj.
*warsztaty dla nauczycieli (3) – 74 osoby,
- w wiosennych jednodniowych warsztatach dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów pt. „Nietoperz – demon czy anioł”, uczestniczyło 40 osób. Zajęcia stacjonarne prowadził Wojciech Gubała, pracownik Centrum Informacji Chiropterologicznej w Krakowie, autor wystawy fotograficznej prezentowanej w Dyrekcji GPN, przedstawiającej krajowe nietoperze w fotografii trójwymiarowej.
- jesienne jednodniowe warsztaty dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów pt. ”Świat mszaków” prowadził dr hab. Adam Stebel, pracownik naukowy Śląskiego Uniwersytetu Medycznego Katedry Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa. Uczestniczyły w nich 24 osoby. Warsztaty odbyły się w Gajówce Mikołaja w Łopusznej. W trakcie zajęć stacjonarnych uczestnicy zapoznali się ze stanem aktualnej wiedzy o mszakach, poznali najważniejsze cechy diagnostyczne, przydatne do identyfikacji wybranych taksonów mchów, wątrobowców i glewików. Podczas zajęć terenowych na szlaku spacerowym na polanę Żubrowisko, nauczyciele identyfikowali znalezione gatunki mszaków,
- warsztaty szkoleniowe dla nauczycieli Domu Wczasów Dziecięcych nt. „Czym skorupka za młodu nasiąknie … czyli jak pokochać przyrodę aby ona pokochała nas”. Uczestnicy poznali zasady obserwacji ptaków, propozycje zabaw i ćwiczeń terenowych dla uczniów klas I – III szkoły podstawowej (10 osób),
* Europejski Dzień Parków Narodowych, to coroczna impreza edukacyjna dla uczniów klas V szkół podstawowych z Gminy Niedźwiedź, organizowana 24 maja – w Europejskim Dniu Parków Narodowych. W tegorocznej uczestniczyło 50 osób. Jej tematem w tym roku były Gorce, jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków NATURA 2000. W trakcie zabaw i konkursów uczniowie poznali wybrane gatunki ptaków,
* impreza edukacyjna pt. „Wyprawa Odkrywców”, gra terenowa na trasie Gajówka Mikołaja – Żubrowisko, w której uczestniczyło 55 osób, uczniów szkół podstawowych z gminy Nowy Targ i członków koła przyrodniczego przy Tatrzańskim Parku Narodowym. Przygotowano grę terenową wykonywaną w grupach, podczas zwiedzania wystawy przyrodniczo – historycznej i wycieczki na polanę Żubrowisko,
* w imprezie edukacyjnej „Święto Drzewa” organizowanej wspólnie z Starostwem Powiatowym w Limanowej wzięło udział 64 uczniów z 3 szkół (Zespół Placówek Oświatowych w Podobinie, Zespół Szkoły i Gimnazjum w Niedźwiedziu i Szkoła Podstawowa w Łętowym), posadzono 50 drzew,
* rajd upamiętniający żołnierzy wyklętych – dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów z terenu Podhala. Uczestnicy zwiedzili ekspozycję historyczną w Gajówce Mikołaja w Łopusznej – 50 osób,
* zajęcia edukacyjne dla studentów Turystyki i Rekreacji Uniwersytetu Ekonomicznego (terenowe i stacjonarne) nt. zasad udostępniania GPN dla turystyki – 30 osób,
* zajęcia edukacyjne dla studentów w ramach Letniej Szkoły GeoInformacji – 50 osób,
* wykłady i prezentacje (5), głównie związane z tematem prezentowanych wystaw fotograficznych. Uczestniczyło w nich 200 osób, uczniów szkół podstawowych i gimnazjów z gminy Niedźwiedź. Były to m.in. spotkanie z podróżnikiem Markiem Żołądkiem pt. „Hawaje, archipelag wysp wulkanicznych”, spotkanie z autorami wystaw fotograficznych : „Barwy Afryki”, „Nietoperz – demon czy anioł”, „Krajobraz górski w fotografii Krzysztofa Mierzejewskiego”. W spotkaniach wzięli udział uczniowie okolicznych szkół podstawowych i gimnazjów, a także wykład nt. walorów przyrodniczych i kulturowych Gorców.
działania dla odwiedzających GPN turystów oraz społeczności lokalnej, w których uczestniczyło 4.130 osób, tj.:
* szkolenia przewodników beskidzkich (4) – 150 osób.
W 2013 r. GPN zorganizował 4 szkolenia dla przewodników beskidzkich pt. „Płazy Gorczańskiego Parku Narodowego”. Przewodnicy uczestniczyli w aktywnych warsztatach dotyczących biologii płazów, poznali miejsca rozrodu płazów, przygotowane w ramach czynnej ochrony tych zwierząt,
*szkolenie nt. walorów przyrodniczych i kulturowych Gorców, zasad udostępniania Gorczańskiego Parku Narodowego dla pracowników ośrodka „Górski Raj” – 8 osób,
* warsztaty zorganizowane w ramach realizacji przedsięwzięcia „Gorce w Naturze 2000. Edukacja i turystyka przyrodnicza”, w których uczestniczyło 26 osób oraz 3 pracowników Zds. EiUP. Uczestnicy zajęć poznali ogólne informacje nt. sieci Natura 2000 w Polsce, walory przyrodnicze obszarów naturowych: Ostoja Gorczańska i Gorce. Ponadto uczestnicy zapoznali się ze sprzętem do obserwowania ptaków (luneta, lornetki), atlasami, przewodnikami do oznaczania gatunków, metodyką prowadzenia zajęć terenowych, oraz przykładowymi aktywnymi formami edukacji nt. Natury 2000.
* imprezy edukacyjne plenerowe (6), w których uczestniczyło 2.800 osób, tj.
- „Majówka w Gajówce” – 300 osób.
Plenerowa impreza edukacyjna, skierowana głównie do mieszkańców Łopusznej, zorganizowana przy współudziale GOK w Łopusznej. Oprócz nabożeństwa majowego w programie znalazły się: pokaz dawnych zabaw dziecięcych, występ zespołu regionalnego Mali Łopuśnianie, zabawy i konkursy przyrodnicze, ognisko, poczęstunek.
- impreza edukacyjna połączona z warsztatami etnograficznymi, przyrodniczymi i kulinarnymi w Gajówce Mikołaja pt. „Przygody na ścieżkach przyrody”, w której uczestniczyło 150 osób, realizowana w ramach przedsięwzięcia „Gorce w Naturze 2000. Edukacja i turystyka przyrodnicza”, finansowanego ze środków NFOŚiGW.
- plenerowa impreza rodzinna pt. „Spotkania z Gorcami” na polanie Homelka, zorganizowana wspólnie z Wiejskim Ośrodkiem Kultury w Ochotnicy Górnej – 600 osób,
- impreza edukacyjna „Bezpieczne góry” zorganizowana w Koninkach, przy wejściu na teren Gorczańskiego Parku Narodowego wspólnie z Wojewódzką Komendą Policji, GOPR Grupa Podhalańska. Jej głównym celem było podniesienie świadomości na temat zagrożeń, które mogą wystąpić na górskich szlakach turystycznych – 150 osób,
- piknik rodzinny w Tatrzańskim Parku Narodowym, w trakcie którego poprzez aktywne zabawy i konkursy dla grup rodzinnych zaprezentowano walory przyrodnicze GPN – 600 osób.
- udział w imprezie plenerowej organizowanej corocznie przez GOK Łopuszna – na stoisku GPN prezentowano ofertę edukacyjna Gajówki Mikołaja i wydawnictwa Parku – 1000 osób,
* warsztaty dla właścicieli gospodarstw agroturystycznych z gminy Niedźwiedź, zrzeszonych w Stowarzyszeniu Eko i Agroturystycznym Gazda w Niedźwiedziu (6), w trakcie których przekazano informacje o zasadach udostępniania Parku, wydawnictwach GPN, ofercie edukacyjnej i turystycznej Gorczańskiego Parku Narodowego, walorach przyrodniczych i kulturowych – 120 osób,
* warsztaty nt. tradycyjnego wykorzystania ziół w kuchni, lecznictwie, zorganizowane przy współpracy z Lokalną Grupą Działania „Piękna Ziemia Gorczańska” (2) – 40 osób,
* zajęcia terenowe dla grup rodzinnych, nt. ptaków, prowadzone w parku dworskim hr. Wodzickich w Porębie Wielkiej (5) – 100 osób,
* uroczyste otwarcie wystaw (3), w których uczestniczyło 80 osób,
* w 2013 roku w Dyrekcji GPN zorganizowano trzy wernisaże: uroczyste otwarcie wystawy fotograficznej Marii Bogusławy Wójcik pt. „Barwy Afryki” (20 osób), otwarcie wystawy prac plastycznych "Rękodzieło z szuflady” (30 osób) oraz uroczyste otwarcie wystawy prac Wiesława Łysakowskiego (30 osób),
* wakacyjne otwarte wycieczki edukacyjne (3), w których wzięło udział 21 osób.
Jak co roku, tematem głównym poszczególnych wycieczek były:
- Życie w wodzie na łące i w lesie, na ścieżce edukacyjnej „Z Łopusznej na Jankówki” – 10 osób,
- Bohaterowie Władysława Orkana, na ścieżce edukacyjnej „Na Turbaczyk” – 6 osób,
- Spotkania z gorczańską przyrodą, na ścieżce edukacyjnej „Dolina Kamienicy” – 5 osób.
* wykłady, prezentacje (8 x) - 635 osób,
m.in. wykład nt. dziedzictwa kulturowego Gorców w Bibliotece Miejskiej Filia Nr 1 w Nowym Targu (30 osób), wykład nt. walorów przyrodniczych i kulturowych Gorców dla Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Nowym Targu (50 osób) oraz dla uczestników warsztatów nt. Konwencji Karpackiej (20 osób), dla Radnych Rady Miasta Nowy Targ, dla uczestników szkolenia obronnego – pracowników 10 parków narodowych, uczestników akcji „Odkryj Beskid Wyspowy” – spotkanie na górze Potaczkowej, prezentacja nt. współpracy GPN z lokalnymi społecznościami dla właścicieli gospodarstwa agroturystycznych ze Słowacji, prezentacja walorów przyrodniczych i kulturowych Gorców dla grupy integracyjnej PTTK Oddział Nowy Sącz (50 osób),
- współorganizacja sesji w Ochotnicy Górnej z okazji rocznicy katastrofy amerykańskiego samolotu Liberator w 1944 roku – prowadzenie grupy ścieżką edukacyjną „Dolina potoku Jaszcze” do pomnika samolotu (50 osób),
- impreza edukacyjna towarzysząca Redykowi Karpackiemu w Ochotnicy Górnej – Studzionkach – 60 osób, uczestnicy imprezy zapoznali się z działaniami GPN służącymi czynnej ochronie zbiorowisk nieleśnych oraz tradycją pasterstwa w Gorców,
* we wrześniu w Gajówce Mikołaja zorganizowano wieczór poezji – spotkanie poetów z Podhala i Śląska, w którym wzięło udział 30 osób,
* akcja „Czyste góry” sprzątanie szlaków i ścieżek edukacyjnych w O.O.Turbacz, w otoczeniu doliny Kamienicy, w której uczestniczyli pracownicy firmy Cummins – 30 osób.
Edukacja realizowana w terenowej sali edukacyjnej w Chacie GPN na Hali Długiej
W 2013 roku terenowa sala edukacyjną w budynku dawnej owczarni na Hali Długiej i znajdująca się tam ekspozycję nt. gorczańskich polan (przyroda, walory kulturowe) otwarta była tylko jeden raz – 1 maja. Obiekt odwiedziło wtedy 14 osób. W trakcie dyżuru prowadzona była sprzedaż wydawnictw GPN i informacja turystyczna.
Edukacja realizowana w terenowej bazie edukacyjnej „Gajówka Mikołaja”
Od 5 maja 2013 roku do 12 października 2013 roku w Gajówce Mikołaja w Łopusznej prowadzone były dyżury edukacyjne: w soboty i niedziele. Łącznie we wskazanym okresie odbyło się 45 dyżurów edukacyjnych. Dyżury w Gajówce Mikołaja pełnili pracownicy Zds.EiUP, O.O.Kiczora, ZOP, a także wolontariusze. Podczas dyżuru udostępniania była ekspozycja przyrodniczo – historyczna, prowadzona była sprzedaż wydawnictw i informacja turystyczna.
W 2013 roku Gajówka Mikołaja w Łopusznej zgłoszona została do konkursu dla grup rodzinnych pt. „Małopolski Łowca Atrakcji”, zorganizowanego przez Gorczańską Organizację Turystyczną z Kamienicy. Była jednym z obiektów z terenu Małopolski, który znajdował się na mapie atrakcji i który uczestnicy konkursu musieli odwiedzić.
W 2013 roku Gajówkę Mikołaja odwiedziło 950 osób, w tym:
250 turystów indywidualnych,
170 osób w grupach zorganizowanych (5 grup),
530 uczestnicy imprez edukacyjnych.
Pozostali odwiedzający, to uczestnicy imprez edukacyjnych, zorganizowanych w obiekcie.
Odbyły się tu m.in. szkolenia i imprezy otwarte, przygotowane przez Zespół ds. Edukacji i Udostępniania Parku w ramach oferty edukacyjnej tj. warsztaty dla nauczycieli, otwarta
wycieczka wakacyjna, wieczór poetycki oraz 3 imprezy plenerowe.
Imprezy edukacyjne zorganizowane w Gajówce Mikołaja:
- warsztaty dla nauczycieli: pt. pt. ”Świat mszaków”, które prowadził dr hab. Adam Stebel,
- wakacyjna wycieczka otwarta nt. życia w wodzie, na łące i w lesie, na ścieżce edukacyjnej „Z Łopusznej na Jankówki”,
- impreza edukacyjna „Majówka w Gajówce”, zorganizowana we współpracy z GOK Łopuszna i ks. Proboszczem z parafii Łopuszna. Na program imprezy złożyły się: nabożeństwo majowe, występ młodzieżowej kapeli góralskiej „Mali Łopuśnianie”, pokaz dawnych zabaw dziecięcych w wykonaniu członków zespołu, gry i zabawy edukacyjne przygotowane przez
Zds. EiUP m.in. tajemnice płazów i gadów, tropy zwierząt, ognisko, poczęstunek, zwiedzanie ekspozycji (300 osób),
- impreza edukacyjna dla młodzieży ”Wyprawa Odkrywców” gra terenowa dla 4 grup uczniów: ze Szkoły Podstawowej w Łopusznej (2 grupy), ze Szkoły Podstawowej w Ostrowsku (1 grupa) oraz Koło Przyrodników przy Tatrzańskim Parku Narodowym. Zespoły uczestniczyły w aktywnym zwiedzaniu ekspozycji, prowadziły obserwacje i zadania terenowe o charakterze questu na trasie Gajówka Mikołaja – polana Żubrowisko. Impreza zakończyła się ogniskiem – 50 osób,
- plenerowa impreza edukacyjna „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody” – impreza o tematyce przyrodniczo – etnograficznej, zorganizowana w ramach realizacji projektu finansowanego przez NFOŚiGW „Gorce w Naturze 2000. Edukacja i turystyka przyrodnicza”.
W programie znalazł się m.in. występ kapeli „Mali Łopuśnianie”, wykład „Motywy roślinne w zdobnictwie regionalnym”, warsztaty malowania na szkle, warsztaty kulinarne wraz z degustacją potraw regionalnych, warsztaty przyrodnicze, aktywne zwiedzanie ekspozycji, spacer przyrodniczy z przewodnikiem na trasie: gajówka Mikołaja - polana Żubrowisko, ognisko, prezentacja grupy rekonstrukcyjnej „Błyskawica” z Waksmundu - 150 osób.
- spotkanie z cyklu „Z poezją ku jesieni”: twórczość poetycką, związaną z górami, a w szczególności z Gorcami zaprezentowali: Wanda Szado-Kudasik, Roman Dzioboń, Krzysztof Kokot. Gościnnie w wieczorze poetyckim uczestniczyli poeci śląscy: Brygida Simka, Regina Sobik, Urszula Oślislok, a także Renata Lipkowska (poetka z Krauszowa) – 30 osób.
W załączeniu szczegółowe sprawozdanie „Edukacja w Gajówce Mikołaja w 2013 r.”, sporządzone przez M.Stefanik.
Wystawy
Gorczański Park Narodowy zorganizował w 2013 roku 12 wystaw fotograficznych, w tym 4 poza obiektami GPN. Obejrzało je do końca listopada łącznie 6.758 osób. Były to:
* wystawy w Dyrekcji GPN (razem oglądających: 2.448)
- prac twórców zrzeszonych w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych (styczeń) – 78 osób,
- wystawa fotografii Wojciecha Gibały „Nietoperz – demon czy anioł” (luty – marzec) – 322 osoby,
- „Krajobraz górski
- wystawa fotografii Marii Bogusławy Wójcik pt. „Barwy Afryki” (maj – czerwiec) – 557 oglądających,
- wystawa pt. „Rękodzieło z szuflady” prac plastycznych uczestników projektu „Rozwój aktywności mieszkańców Pięknej Ziemi Gorczańskiej poprzez organizację i promocję lokalnej twórczości kulturalnej z zakresu rękodzielnictwa ludowego (lipiec) - 185 osób,
- wystawa fotograficzna „Fauna Gorców” (sierpień) – 154 osoby,
- wystawa fotografii Krzysztofa Mierzejewskiego pt. „Góry w obiektywie Krzysztofa Mierzejewskiego” (wrzesień – październik) – 493 osoby,
- wystawa prac Wiesława Łysakowskiego pt. „Pieniny” (listopad – grudzień) obejrzało 179 osób.
* wystawy Gorczańskiego Parku Narodowego w innych obiektach (razem oglądających: 4.463 osoby):
- wystawa fotograficzna „Ptaki GPN” (kwiecień – maj) prezentowana w Gminnej Bibliotece Publicznej w Tymbarku - obejrzało 600 osób,
- wystawę fotograficzną pt. „Gorce z lotu ptaka” (kwiecień – maj) prezentowano:
w Muzeum Ziemi Limanowskiej – 560 osób,
w Muzeum Biograficznym Władysława Orkana (maj – sierpień) – 2.943 osoby,
- wystawę fotograficzną pt. „Grzyby” pokazano w Gminnej Bibliotece Publicznej w Tymbarku (wrzesień - październik) – 360 oglądających.
Udostępnianie GPN i edukacja na szlakach turystycznych
W 2013 roku kontynuowano realizację projektów pt. „Ochrona przyrody GPN poprzez modernizację jego infrastruktury turystycznej – etap
Wykonano następujące zadania:
- remont zielonego szlaku na odcinku: polana Gabrowska – Hale Gorcowe. Wykonano m.in. dyliny drewniane i drewniano-kamienne, ułatwiające przejście wilgotnych i zabagnionych odcinków szlaku, głównie pomiędzy polaną Gabrowską a polaną Jaworzyna Kamienicka, zamontowano rogi i sączki żerdziowe.
- remont zielonego szlaku turystycznego na odcinku: polana Tobołów – Obidowiec. Wykonano m.in. sączki i progi w celu osuszenia zabagnionych odcinków szlaku, na stromych podejściach zamontowano stopnie.
- szlak spacerowy (rowerowy i konny) prowadzący z doliny potoku Turbacz do doliny Olszowego Potoku. Odtworzono m.in. przepusty, zamontowano dodatkowe progi i sączki żerdziowe.
- zakończono przebudowę pola biwakowego na polanie Trusiówka w Lubomierzu – Rzekach. W ramach zaoszczędzonych środków wybudowano szałas, służący celom gospodarczym i edukacyjnym. Wykonano ciągi komunikacyjne, umożliwiające poruszanie się po polu biwakowy osobom niepełnosprawnym. Nie udało się zamontować toalet – nie zgłosił się do przetargu żaden wykonawca. Zadanie będzie realizowane w 2014 roku.
- zainstalowano 25 tablic informacji przyrodniczej na szlakach i ścieżkach edukacyjnych.
- wydano wydawnictwo o charakterze informatora turystycznego „Jak poznawać Gorce” w nakładzie 10000 egz.
Ponadto kontynuowano współpracę ze Stowarzyszeniem Eko i Agroturystycznym Gazda w Niedźwiedziu dot. zintegrowanej oferty turystycznej gminy Niedźwiedź. Przeszkolono właścicieli gospodarstw agroturystycznych z terenu gminy Niedźwiedź nt. udostępniania GPN dla odwiedzających, opracowano wspólny kalendarz imprez gminy Niedźwiedź na 2014 roku,
opracowano ofertę turystyczną gminy Niedźwiedź, uruchomiono serwis internetowy www.gorce-agroturystyka.pl, w którym zamieszczono również ofertę Gorczańskiego Parku Narodowego. W ramach współpracy z Fundacją Miejsc i Ludzi Aktywnych z Krakowa oferta turystyczno – edukacyjna zamieszczona została w serwisie internetowym www.turystyka3r.pl, a także w aplikacji mobilnej na smartfony oraz portalu internetowym www.bystep.pl . W ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Eko i Agroturystycznym Gazda w Niedźwiedziu oferta edukacyjna i turystyczna GPN umieszczona została na portalu www.gorce-agroturystyka.pl.
Wielkość ruchu turystycznego kształtowała się na podobnym poziomie jak w ubiegłych latach.
W załączeniu: Sprawozdanie z działalności w zakresie Udostępniania GPN dla turystyki w 2013 r. sporządzone przez K.Tomasiewicz.
Wydawnictwa GPN
W 2013 roku dzięki realizacji przedsięwzięcia pn. „Gorce w Naturze 2000. Edukacja i turystyka przyrodnicza”, finansowanego ze środków NFOŚiGW wydano:
- kwartalnik dla młodzieży Salamandra: numery jesień 2013 i zima 2013, każdy w nakładzie 2000 egz. Kwartalnik zyskał nową szatę graficzną.
- kalendarz przyrodniczy na rok 2014 pt. „Ptaki Gorców” w nakładzie 1000 egz.
W ramach projektu pt. „Ochrona przyrody GPN poprzez modernizację jego infrastruktury turystycznej” ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego ukazało się wydawnictwo edukacyjne o charakterze informatora dla turystów pt. „Jak poznawać Gorce”, w nakładzie 10 000 egz.
Z własnych środków wydano kalendarzyk listkowy z serii „Ptaki w Gorcach”, w nakładzie 1000 egz. oraz wznowiono ulotkę „Gajówka Mikołaja w Łopusznej”, zawierającą ofertę edukacyjną obiektu, w nakładzie 1000 egz.
Dzięki współpracy z TPN i WFOŚiGW wydana została ulotka pt. „Edukacja w Gorczańskim Parku Narodowym”, prezentująca ofertę edukacyjną GPN, w nakładzie 1000 egz.
W ciągu całego roku prowadzona było sprzedaż wydawnictw oraz bezpłatne rozdawnictwo.
Z wydawnictw Gorczańskiego Parku Narodowego skorzystało 8.872 osób.
Informacja o Gorczańskim Parku Narodowym i podejmowanych przez niego działaniach dla ochrony przyrody oraz walorów kulturowych dotarła także do wielu osób za pośrednictwem naszych wydawnictw. W 2013 roku udostępniono uczniom, nauczycielom, indywidualnym turystom i wczasowiczom, przewodnikom beskidzkim, mieszkańcom otuliny Parku, następujące wydawnictwa GPN:
* foldery i plakaty informacyjne – 613 egz.
* mapa Gorczańskiego Parku Narodowego – 385 egz.
* przewodniki po ścieżkach edukacyjnych GPN – 1.747 egz. tj.
Dolina Potoku Jaszcze – 110 egz.
Dolina Potoku Turbacz – 320 egz.
Z Łopusznej na Jankówki – 232 egz.
Partyzancką ścieżką na Turbacz – 357 egz.
Wokół doliny Poręby – 15 egz.
Z Turbacza na Jaworzynę Kamienicką – 107 egz.
Park dworski hr Wodzickich i góra Chabówka – 304 egz.
Na Turbaczyk – 318 egz.
* zeszyty ćwiczeń do dwóch ścieżek edukacyjnych – 20 egz.
* wydawnictwo edukacyjne pt. „Przyroda gorczańskich polan” – 487 egz.
* wydawnictwo edukacyjne pt. „Tajemnice gorczańskiej puszczy” – 541 egz.
* wydawnictwo edukacyjne „Gorczańskie wody” – 663 egz.
Wydawnictwa wydane w ramach realizacji projektu: „Gorce w Naturze 2000. Edukacja i turystyka przyrodnicza”, przeznaczone do bezpłatnego rozdawnictwa:
- kalendarz przyrodniczy GPN – 1.000 egz.
- kwartalnik dla młodzieży „Salamandra” –numery: jesień 2013 i zima 2013 r. – 2 x 1700 egz.
Strona internetowa Gorczańskiego Parku Narodowego odwiedzana była 300.364 razy (liczba zarejestrowanych odsłon), przy czym 50.949 osób to stali użytkownicy strony.
Na stronie internetowej ukazywały się aktualne informacje o bieżących działaniach Gorczańskiego Parku Narodowego, a także zaproszenia na wszystkie organizowane wydarzenia edukacyjne i wystawy. Dostępna była oferta edukacyjna i kalendarium imprez. W tym roku ukazało się wiele informacji nt. aktualności ze świata przyrody.
Działał także system kontaktowania się z Parkiem z poziomu strony internetowej, za pośrednictwem formularza kontaktowego.
Dochód w dziale edukacja i udostępnianie Parku
Dochód z płatnych zajęć edukacyjnych i warsztatów – 10.349,54 zł,
Dochód za udostępnienie ekspozycji w Gajówce Mikołaja – 309,73 zł,
Dochód ze sprzedaży wydawnictw GPN – 9.807,80 zł,
Dochód za zorganizowanie ogniska – 162,60 zł,
Sprzedaż materiałów warsztatowych – 276,46 zł,
Wynajem sali – 1.463,41 zł,
Szkolenie przewodnickie – 1.254,47 zł,
Dochód z biletów wstępu do GPN – 27.303,70 zł, ( z czego 15% przekazano na fundusz GOPR).
Razem dochód netto: 50.927,61 zł.
Podsumowanie
W porównaniu z rokiem ubiegłym zwiększyła się liczba uczestników bezpośrednich (czynnych) działań edukacyjnych:
w roku 2011 – 10.596 osób,
w roku 2012 – 6.444 osoby,
w roku 2013 – 10.153 osoby.
O zmianie tej w dużym stopniu zadecydował fakt, że w 2013 roku Gorczański Park Narodowy zorganizował kilka otwartych imprez plenerowych dla grup rodzinnych. Atrakcyjna tematyka imprez przyciągnęła duża liczbę uczestników. Przykładowe liczby uczestników wybranych działań edukacyjnych w latach 2011, 2012, 2013:
|
|
Zajęcia stacjonarne |
Zajęcia terenowe |
Plenerowe imprezy edukacyjne |
Ekspozycja w Gajówce Mikołaja |
|
Rok 2011 |
2.496 osób (64) |
1.196 osoby (49) |
4.500 osób (3) w tym Ogólnopolski Dzień Ziemi |
1.062 osoby |
|
Rok 2012 |
2.589 osób (62) |
614 osób (27) |
1.310 osób (4) |
667 osób |
|
Rok 2013 |
3.891 osób (83) |
642 osoby (29) |
2.800 osób (6) |
950 osób |
Powoli zwiększa się liczba uczestników płatnych zajęć edukacyjnych: stacjonarnych i terenowych oraz zajęć warsztatowych.
Zmniejszył się znacząco dochód ze sprzedaży biletów w Gajówce Mikołaja, mimo stosunkowo dobrej frekwencji. Odwiedzający wystawę to przede wszystkim uczestnicy plenerowych imprez, podczas których nie były pobierane opłaty za wstęp na ekspozycję. Zmniejszyła się znacząco liczba grup oglądających wystawę, liczba odwiedzający indywidualnie ekspozycję jest porównywalna z rokiem ubiegłym.
W minionym roku wzrósł całkowity dochód z działań edukacyjnych, sprzedaży wydawnictw i udostępniania Parku, w porównaniu z rokiem poprzednim przedstawia się następująco:
rok 2011: całkowity dochód wyniósł 25.696,81 zł, w tym z zajęć edukacyjnych 3.906,16 zł,
rok 2012: całkowity dochód wyniósł 34.105,42 zł, w tym z zajęć edukacyjnych 5.737,27 zł,
rok 2013: całkowity dochód wyniósł 50.927,61 zł, w tym z zajęć edukacyjnych 10.349,54 zł.
sporządziła: Ewa Strauchmann
