Sprawozdanie z działalności edukacyjnej w Gorczańskim Parku Narodowym w roku 2019.
Działania edukacyjne w 2019 roku prowadzone były przez pracowników Zespołu ds. Edukacji i Udostępniania Parku, a także pracowników Pracowni Naukowo – Edukacyjnej, Zespołu Ochrony Przyrody, pracowników terenowych Służby Parku oraz Dyrektora GPN.
Zadania z zakresu edukacji i udostępniania Parku finansowane były ze środków własnych, a także w ramach projektów:
- „Działania ochrony przyrody metodami gospodarki leśnej i inne działania prowadzone na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego w 2019”, finansowany ze środków Funduszu Leśnego LP, w ramach umowy Nr EZ.0290.1.6.2019 z dnia 01.07.2019 r. realizowano zadania z zakresu udostępniania GPN dla odwiedzających.
Kwota dofinansowania wyniosła: 231 575,41 zł.
- „Adaptacja zabytkowego obiektu architektonicznego na Ośrodek Edukacyjny GPN oraz zagospodarowanie edukacyjne parku dworskiego w Porębie Wielkiej”, POIS.02.04.00-00-0051/16-00, realizowany w ramach działania 2.4 Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna. Oś priorytetowa II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko.
Kwota dofinasowania ze środków UE w 2019 roku wyniosła: 650.792,24 zł, ze środków własnych: 176.096,86 zł.
W 2019 roku została otwarta ekspozycja przyrodnicza w Ośrodku Edukacyjnym GPN, funkcjonująca od 1 października 2019 r. Tym samym powstał nowy obiekt do realizacji celów edukacyjnych.
Od października 2019 r. zajęcia edukacyjne prowadzone są w oparciu o nową ofertę edukacyjną dla różnych grup odbiorców (uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, przedszkolaków, seniorów, osób z dysfunkcją wzorku, nauczycieli, grup o zainteresowaniach przyrodniczych, studentów, przewodników turystycznych, dziennikarzy. Oferta wydana została w postaci książkowej – Informator dla nauczycieli i organizatorów wycieczek edukacyjnych. Jest przekazywana do zainteresowanych grup odbiorców.
W różnorodnych bezpośrednich (czynnych) działaniach edukacyjnych kierowanych do uczniów i nauczycieli, mieszkańców miejscowości sąsiadujących z GPN, a także odwiedzających Park turystów 2019 roku uczestniczyło 18.957 osób, tj.:
zajęcia edukacyjne dla uczniów i studentów – 2.817 osób,
inne działania edukacyjne dla szkół – 202 osoby,
informacja i promocja efektów projektu POIS – 7.287 osób,
działania edukacyjne dla turystów – 6.998 osób,
oglądający ekspozycję przyrodniczą w Ośrodku Edukacyjnym GPN – 993 osoby,
oglądający ekspozycję w Gajówce Mikołaja – 460 osób,
wolontariat na rzecz GPN – 200 osób.
W 2019 roku wystawę Gorczańskiego Parku Narodowego prezentowano w Galerii Bakałarz w Myślenicach obejrzało ją 352 osoby.
REALIZACJA PROJEKTU POIS 02.04.00-00-0051/16-00
W.w projekt został zakończony 30.11.2019 r. Wszystkie zaplanowane zadania wykonano w pełnym zakresie.
W ramach projektu pn. „Adaptacja zabytkowego obiektu architektonicznego na Ośrodek Edukacyjny GPN oraz zagospodarowanie edukacyjne parku dworskiego w Porębie Wielkiej” wykonano m.in. :
- ekspozycję przyrodniczą w Ośrodku Edukacyjnym GPN wraz z wyposażeniem sali edukacyjnej przy ekspozycji oraz aranżacją holu – recepcji, oraz oświetlenie ewakuacyjne na ekspozycji,
- wydawnictwa informacyjne dot. oferty edukacyjnej Ośrodka Edukacyjnego oraz ekspozycji przyrodniczej:
* Informator o ekspozycji przyrodniczej w Ośrodku Edukacyjnym GPN , nakład – wersja w języku polskim 10.000 egz., wersja w języku angielskim – 2.000 egz.
* Kalendarz ścienny trzynastokartkowy, na rok 2020 – nakład 1.000 egz.
* Ulotka informacyjna o Ośrodku Edukacyjnym GPN (w języku polskim - nakład 10.000 egz., w języku angielskim - nadkład: 2.000 egz.)
* Informator dla nauczycieli i organizatorów wycieczek edukacyjnych prezentujący ofertę edukacyjną Ośrodka Edukacyjnego GPN (nakład 5.000 egz.)
- wydano płytę DVD z filmem pt. „Gorczański Park Narodowy” w wersji językowej polskiej i angielskiej, w nakładzie 2.000 egzemplarzy
- zrealizowano II i III etap „Monitoringu odwiedzających bazę edukacyjną GPN w latach 2018, 2019”,
W ostatnim okresie (II – IV kwartał 2019 r.) realizowano głównie zadania z zakresu promocji projektu i monitoringu jego efektów.
REALIZACJA ZADANIA „INFORMACJA I PROMOCJA EFEKTÓW PROJEKTU ORAZ ICH MONITOROWANIE” – 13 wydarzeń, 7.287 osób odwiedzających.
* warsztaty jednodniowe nt. oferty edukacyjnej Ośrodka Edukacyjnego GPN dla różnych grup odbiorców - 6 warsztatów, 117 osób
W ramach zadania zrealizowano warsztaty jednodniowe w następujących terminach (Zamawiający dopuszczał zmianę daty realizacji warsztatów, bez konieczności aneksowania Umowy):
8.08.2019 r. – dla przedstawicieli społeczności lokalnej (15 uczestników)
29.08.2019 r. – dla właścicieli gospodarstw agroturystycznych z gmin otaczających GPN (21 uczestników)
31.08.2019 r. – dla przewodników górskich (16 uczestników)
10.09.2019 r. – dla seniorów z województwa małopolskiego (27 uczestników)
14.09.2019 r. – dla nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych z otoczenia Gorczańskiego Parku Narodowego (22 uczestników)
Dodatkowo zorganizowano warsztaty dla przedstawicieli społeczności lokalnej gminy Niedźwiedź (bez dodatkowych kosztów). Warsztaty odbyły się w dniu 30.08.2019 r. , uczestniczyło w nich 16 osób.
* warsztaty dwudniowe nt. oferty edukacyjnej Ośrodka Edukacyjnego GPN dla różnych grup odbiorców – 3 warsztaty, 53 osoby
W ramach zadania zrealizowano warsztaty dwudniowe w następujących terminach (Zamawiający dopuszczał zmianę daty realizacji warsztatów, bez konieczności aneksowania Umowy):
6-7.06.2019 r. – warsztaty dla nauczycieli szkół specjalnych z terenu całej Polski (18 uczestników)
10-11.07.2019 r. – warsztaty dla przedstawicieli Uniwersytetów Trzeciego Wieku i Klubów Seniora z terenu całej z Polski (23 uczestników)
3-4.09.2019 r – warsztaty dla touroperatorów, organizatorów wypoczynku (12 uczestników)
* konferencja dwudniowa dla pracowników edukacyjnych polskich parków narodowych - 37 osób,
Konferencja pt. Edukacja przyrodnicza w polskich pakach narodowych – nowe propozycje, nowi odbiorcy” odbyła się w terminie: 19 – 20.09.2019 r.
Uczestniczyli w niej pracownice parków narodowych w Polsce, pracownicy Nadleśnictw LP i parków krajobrazowych z województwa małopolskiego, prowadzących edukację przyrodniczą – 37 osób.
Zrealizowany został zaplanowany program konferencji.
dzień pierwszy – stacjonarny (referaty, dyskusja):
1. Funkcjonowanie ekspozycji przyrodniczej w parku narodowym – organizacja, finansowanie, działania, program – na przykładzie wybranego parku narodowego w Polsce
2. Jak prowadzić edukację przyrodniczą dla osób z dysfunkcją wzroku - spojrzenie specjalisty
3. Jak prowadzić edukację przyrodniczą dla osób dorosłych i seniorów – na przykładzie wybranych parków narodowych
4. Edukacja przyrodnicza osób z różnymi niepełnosprawnościami
5. Działalność edukacyjna w GPN (odbiorcy, baza, formy)
dzień drugi: terenowy
zajęcia terenowe: Prezentacja terenowej bazy edukacyjnej Gorczańskiego Parku Narodowego
na przykładzie ścieżki edukacyjnej „Na Turbaczyk”
W ramach warsztatów wykonawca: przeprowadził nabór na warsztaty (pismo zapraszające, korespondencja, lista obecności).
Każdy uczestnik otrzymał materiały warsztatowe w torbie papierowej z logo projektu: notes, długopis, materiały informacyjne GPN, dla uczestników warsztatów przygotowany został catering, noclegi i posiłki, zgodnie z zamówieniem. Wykonawca zapewnił także transport uczestników warsztatów pomiędzy Ośrodkiem Edukacyjnym GPN a miejscem noclegowym, zgodnie z zamówieniem.
* otwarcie Ośrodka Edukacyjnego GPN – 80 osób
Otwarcie Ośrodka Edukacyjnego GPN odbyło się w planowanym terminie 19.09.2019 r. Uczestniczyło w nim 80 osób. W otwarciu uczestniczyli przedstawicieli lokalnych władz, społeczności, parków narodowych, nadleśnictw.
* Targi Turystyki Weekendowej pt. „Atrakcje regionów” w Chorzowie – promocja oferty edukacyjnej GPNJ, Ośrodka Edukacyjnego i ekspozycji przyrodniczej – 5.000 osób odwiedzających,
* Międzynarodowe Targi Turystyczne w Opolu - promocja oferty edukacyjnej GPN, Ośrodka Edukacyjnego i ekspozycji przyrodniczej – 2.000 osób odwiedzających,
DZIAŁANIA EDUKACYJNE KIEROWANE DO UCZNIÓW I NAUCZYCIELI
W 2019 roku przeprowadzono zajęcia edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów oraz studentów - uczestniczyło w nich łącznie 2.817 osób, tj. w stacjonarnych (70) – 2.190 osób w terenowych (31) – 627 osób.
Zajęcia stacjonarne, odbywające się w Ośrodku Edukacyjnym GPN lub w szkołach, w Domu Wczasów Dziecięcych w Porębie Wielkiej. Są to głównie: aktywne zajęcia na ekspozycji przyrodniczej, prezentacje, prelekcje, pokazy filmów, lekcje tematyczne, zajęcia warsztatowe o różnorodnej tematyce, które ostatnio cieszą się coraz większą popularnością. Aktywne zajęcia terenowe prowadzone są na ścieżkach edukacyjnych GPN, w parku dworskim hr. Wodzickich a także w otoczeniu terenowej bazy edukacyjno-wystawienniczej Gajówka Mikołaja w Łopusznej.
inne formy działalności edukacyjnej (6), w których uczestniczyło 202 osób, tj.
*warsztaty dla nauczycieli (3x) – 50 osób,
- warsztaty szkoleniowe pt. „Płazy w Gorczańskim Parku Narodowym”, prowadzone przez pracowników Gorczańskiego Parku Narodowego – 30 osób
- warsztaty dla nauczycieli Domu Wczasów Dziecięcych w Porębie Wielkiej nt. mieszkańców gorczańskich lasów 2x – 20 osób
* konkurs Gorczańskiego Parku Narodowego ”Płazy i gady w naszym otoczeniu” (52 uczestników)
W 2019 roku odbył się konkursy wiedzy dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów pt. „Płazy i gady w naszym otoczeniu”. Konkurs popularyzował wiedzę o tych zwierzętach i problemach ich ochrony. Przeprowadzony został w dwóch kategoriach wiekowych:
I. szkoły podstawowe – klasy młodsze – 30 uczestników
II. szkoły podstawowe klasy starsze, gimnazja – 22 uczestników.
Konkurs odbył się w Ośrodku Edukacyjnym GPN w Porębie Wielkiej w dniu 16.05.2019 r.
Uczniowie wykazywali się wiedzą z zakresu praktycznego rozpoznawania gatunków płazów i gadów, ich głosów, a także biologii, statusu ochronnego poszczególnych gatunków zwierząt.
* w imprezie edukacyjnej „Święto buka” zorganizowanej w Gajówce Mikołaja w Łopusznej w dniu 10.10.2019 r. uczestniczyło 70 uczniów ze Szkoły Podstawowej w Knurowie i Nowym Targu. Imprezę współorganizowało Nadleśnictwo Nowy Targ oraz p. Daniel Urbaniak. Uczestnicy w aktywny sposób, podczas wycieczki terenowej, wykonywali zadania i uczestniczyli w zabawach przybliżających wiedzę o głównym gatunku lasotwórczym w Gorczańskim Parku Narodowym, a także o sowach występujących w Gorczańskim Parku Narodowym.
* pomoc w organizacji konkursu międzyszkolnego dla szkół z gminy Dobra z okazji Dnia Ziemi w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w Dobrej pt. „Ochrona zagrożonych gatunków” - 30 osób.
DZIAŁANIA DLA ODWIEDZAJĄCYCH GPN TURYSTÓW ORAZ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ, 37 wydarzenia, w których uczestniczyło 6.998 osób tj.:
* szkolenia przewodników beskidzkich i inne szkolenia (3) – 69 osób,
w 2019 r. GPN zorganizował 2 szkolenia dla przewodników beskidzkich. Przewodnicy uczestniczyli w zajęciach stacjonarnych i terenowych nt. „Motyle – najpiękniejsze wśród owadów” (18, 19.05.2019 r.). ponadto zorganizowano 1 szkolenie dla ratowników GOPR dot. ochrony głuszca na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego oraz zasad udostępniania Parku dla odwiedzających.
* plenerowe imprezy edukacyjne (9), w których uczestniczyło 4.390 osób, tj.
- „Majówka w Gajówce” (120 osób). Plenerowa impreza edukacyjna odbyła się w dniu 26.05.2019 r. (niedziela), zorganizowana przy współudziale GOK w Łopusznej. Skierowana była głównie do mieszkańców Łopusznej. Oprócz nabożeństwa majowego w programie znalazły się: występ zespołu regionalnego „Mali Łopuśnianie”, zwiedzanie ekspozycji, ognisko, poczęstunek.
- festyny (2) pt. „Niedziela z Gorczańskim Parkiem Narodowym”:
* na polanie Trusiówka w Lubomierzu Rzekach w dniach: 16.06.2019 r. – 500 osób.
* w parku dworskim w Porębie Wielkiej w dniach: 18.08.2019 r. – 700 osób,
Poprzez zabawy i konkursy turyści poznawali przyrodę i kulturę Gorców. Dowiadywali się także, jak bezpiecznie wędrować po górach. Festyny zorganizowano przy współpracy z Grupą Podhalańską GOPR, Komendą Wojewódzką Policji, gminą Mszana Dolna, lokalnymi artystami, Nadleśnictwem Limanowa, rękodzielnikami i właścicielami gospodarstw agroturystycznych.
- plenerowa impreza edukacyjna pt. „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody – Spotkanie z Salamandrą” (70 osób), która odbyła się w dniu 14.07.2019 r. w Gajówce Mikołaja w Łopusznej. W programie imprezy znalazł się m.in. zajęcia stacjonarne i terenowe (prezentacja, zabawy, zgadywanki) nt. salamandry – symbolu Gorczańskiego Parku Narodowego,
- festyn rodzinny „Mundurowy Dzień Dziecka” w Rabce, zorganizowany przez Miejski Ośrodek Kultury w Rabce (300 osób). Uczestniczyli w nim także pracownicy GPN, poprzez zabawy i aktywne zajęcia dzieci mogły poznać ciekawostki dotyczące wybranych przedstawicieli fauny Gorców.
- festyn z okazji święta Policji w Limanowej – 1.000 osób,
- plenerowa impreza edukacyjna „Lato pod Turbaczem” organizowana przez Gminę Niedźwiedź – 500 osób
* impreza edukacyjna promująca program edukacyjny „Przyjaciel parku narodowego” – 1.000 osób
Impreza współorganizowana z TPN w Zakopanem, w której uczestniczyły także pozostałe parki narodowe z województwa małopolskiego,
- dla uczestników imprezy „15 – te Gorczańskie spotkania z Janem Pawłem II w Lubomierzu - Rzekach” w dniu 9.06.2019 r. udostępniono schron Papieżówka wraz z informacją o obiekcie i związkach Jana Pawła II z Gorcami, odwiedziło go ok. 200 osób. Impreza edukacyjne organizowana jest cyklicznie w czerwcu przez Urząd Gminy w Mszanie Dolnej, Sołectwo, OSP i Parafię w Lubomierzu. Główna cześć uroczystości odbywa się przy granicy GPN na polanie Ogrody,
* prezentacja filmu pt. Gorczański Park Narodowy (14) – 2.023 osoby
Film prezentowany był podczas ferii zimowych, w okresie wakacyjnym, a także w innych terminach – na zamówienie grup odwiedzających.
* wykłady, prezentacje (4; 160 osób),
- szkolenie dla uczestników warsztatów organizowanych przez GDOS pt. „Mam prawo do ochrony przyrody” – dla prokuratorów z prokuratur województwa małopolskiego – 25 osób,
- prezentacja nt. walorów przyrodniczych GPN dla uczestników obozy Winter Camp – 50 osób oraz Winter Camp Family – 50 osób
- prezentacja wyników raportu pt. „Presja jeleniowatych na drzewostany Gorczańskiego Parku Narodowego – 35 osób,
* wycieczki, szkolenia terenowe (7; 156 osób)
- wycieczka studyjna (2 dni) pracowników Parku Narodowego Słowacki Raj w dniach: 25 – 26.09.2019 r. – 24 osoby,
- wycieczka krajoznawcza dla uczestników wyjazdu pt. „Sladami Jana Pawła II” – 20 osób
- wycieczka edukacyjna dla pracowników Instytutu Biologii uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie – 20 osób,
- zajęcia terenowe dla słuchaczy Studium Podyplomowego Ochrony Przyrody na Wydziale Leśnym Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie – 15 osób,
- sesja terenowa w ramach warsztatów szkoleniowych dla pracowników polskich parków narodowych : Gorce – Pieniny (2x) – 62 osoby,
- sesja terenowa 58 Zjazdu PTB – wycieczka mykologiczna – 15 osób
* realizacja programu „Przyjaciel parku narodowego” - w 2019 roku kontynuowano współpracę z innymi parkami narodowymi Małopolski w związku z wspólnym programem, przeznaczonym dla rodzin z dziećmi w wieku młodszym. Program zachęca do aktywnego odwiedzania parków narodowych, służy turystyce rodzinnej o charakterze edukacyjnym. W ciągu całego roku wydano 1.500 egz. zeszytu z zadaniami pt. „Przyjaciel Gorczańskiego Parku Narodowego”, rozdano ok. 200 medali „Przyjaciela parku narodowego” dzieciom, które złożyły uroczyste przyrzeczenie przed pracownikiem Parku. Program będzie kontynuowany w kolejnych latach.
EKSPOZYCJA PRZYRODICZA W OŚRODKU EDUKACYJNYM GPN W PORĘBIE WIELKIEJ
Ekspozycja przyrodnicza w Ośrodku Edukacyjnym GPN została otwarta dla odwiedzających od 1. października 2019 r. Ekspozycja prezentuje różne środowiska przyrodnicze i żyjących w nim przedstawicieli fauny. Na ekspozycji poruszane są także problemy ochrony dużych drapieżników. W ciągu trzech ostatnich miesięcy 2019 r. obejrzało ją łącznie 993 osoby, w tym:
- październik 2019 r. – 503 osoby, w tym turyści indywidualni 349 osób, turyści grupowi 154 osoby – 10 grup.
- listopad 2019 r. – 318 osób, w tym turyści indywidualni 28 osób, turyści grupowi – 290 osób – 16 grup
- grudzień 2019 r. – 172 osoby, w tym turyści indywidualni 11 osób, turyści grupowi 161 osób - 11 grup.
EDUKACJA REALIZOWANA W TERENOWEJ SALI EDUKACYJNEJ W CHACIE GPN NA HALI DŁUGIEJ
W 2019 roku nie odbył się żaden dyżur edukacyjny w terenowej sali edukacyjnej w budynku dawnej owczarni na Hali Długiej. Powodem były: brak chętnych wolontariuszy, a także konieczność realizacji dyżurów edukacyjnych w Gajówce Mikołaja w Łopusznej
EDUKACJA REALIZOWANA W TERENOWEJ BAZIE EDUKACYJNEJ „GAJÓWK MIKOŁAJA”
W roku 2019 sezon edukacyjny w Gajówce Mikołaja rozpoczął się 26 maja, a zakończył 10 października. W tym okresie dyżury edukacyjne (sobota i niedziela) odbywały się wyłącznie w okresie wakacyjnym. Łącznie we wskazanym okresie Gajówka Mikołaja była otwarta dla odwiedzających 16 dni (soboty i niedziele) w godzinach 10.00 – 16.00. Ponadto w dni robocze Gajówkę Mikołaja udostępniano w celu realizacji zamówionych zajęć edukacyjnych.
Dyżury w Gajówce Mikołaja pełnili pracownicy Zds.EiUP, i ZOP. Podczas dyżuru udostępniana była ekspozycja przyrodniczo – historyczna, prowadzono sprzedaż wydawnictw, odwiedzający mogli uzyskać informację nt. turystycznego i edukacyjnego udostępniania Parku, a także wziąć udział w programie edukacyjnym „Przyjaciel parku narodowego”.
W 2019 roku Gajówkę Mikołaja odwiedziło 460 osób, w tym:
120 turystów indywidualnych,
340 uczestników imprez edukacyjnych i grupy zorganizowane.
Wśród turystów indywidualnych odwiedzających w 2019 roku Gajówkę Mikołaja były m.in. grupy rodzinne uczestniczące w projekcie 5 parków narodowych pt. „Przyjaciel parku narodowego”.
W 2019 roku zorganizowano w Gajówce Mikołaja kilka imprez edukacyjnych.
Odbyły się tu m.in. zajęcia terenowe i stacjonarne dla uczniów, gra terenowa dla uczniów Szkoły Podstawowej w Knurowie i Nowym Targu pt. „Spotkanie tropicieli przyrody”, „Święto buka” oraz imprezy plenerowe dla grup rodzinnych: „Majówka w Gajówce”, „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody. Spotkanie z Salamandrą”.
W załączeniu szczegółowe sprawozdanie „Edukacja w Gajówce Mikołaja w 2019 r.” sporządzone przez M. Stefanik.
WYSTAWY
Gorczański Park Narodowy zorganizował w 2019 roku 1 wystawę fotograficzną, w Galerii bakałarz w Myślenicach. Wystawa fotograficzna :Gorce w Naturze 2000” prezentowana była w okresie: 27.03 – 24.07.2019 r. obejrzało ją 352 osoby.
W załączeniu sprawozdanie z organizacji wystaw w Gorczańskim Parku Narodowym w 2019 roku, sporządzone przez A. Kurzeja.
UDOSTĘPNIANIE DLA TURYSTYKI
W roku 2019 w ramach zadania z zakresu udostępniania Parku dla turystyki finansowane były ze środków funduszu leśnego, w ramach projektu: „Działania ochrony przyrody metodami gospodarki leśnej i inne działania prowadzone na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego w 2019 roku”, Umowa EZ.0290.1.6.2019 z dnia 01.07.2019 r.
Całkowita kwota dofinansowania zadań z zakresu udostępniania terenu GPN dla odwiedzających ze środków funduszu leśnego LP wyniosła: 231 575,41 zł.
W ramach projektu zrealizowano następujące działania:
1. Prace konserwacyjne miejsc biwakowych na polanach Oberówka i Trusiówka:
W ramach działania wykonano:
- naprawę ogrodzenia miejsca biwakowego Oberówka,
- wymianę ławek i ławostołów na miejscu biwakowym Oberówka (5 szt. ławek i 3 szt. ławostoły) i na miejscu biwakowym Trusiówka (12 szt. ławek i 5 szt. ławostołów).
2. Bieżące utrzymanie miejsc biwakowych w sezonie 2019.
Wykonano koszenia miejsc biwakowych:
- 6-krotnie koszono miejsce biwakowe Trusiówka, 3 – krotnie koszono miejsce biwakowe Oberówka.
Na zakończenie sezonu turystycznego w listopadzie wywiezione zostały nieczystości ze zbiorników w toaletach znajdujących się na obu miejscach biwakowych.
3. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i bieżącą naprawę infrastruktury nawierzchni szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (niepłatnych).
Sukcesywnie usuwano drzewa powalone, uszkodzone i martwe, zagrażające bezpieczeństwu turystów na 98,60 km szlaków i ścieżek edukacyjnych, nartostradzie (1,45 km), trasie wyciągu krzesełkowego w Koninkach (1 km) oraz w ich otoczeniu,
Wykonano prace konserwacyjne urządzeń technicznych na 42,54 km szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN,
Dokonano remontu ścieżki edukacyjnej „Dolina potoku Jaszcze” - wymieniono progi i sączki, zlikwidowano 7 kładek, a w ich miejsce wykonano przejścia kamienne, sączki i brody.
4. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i bieżącą naprawę infrastruktury nawierzchni szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (płatnych).
Usuwano drzewa powalone, uszkodzone i martwe, zagrażające bezpieczeństwu turystów na 26,06 km płatnych szlaków i ścieżek edukacyjnych oraz w ich otoczeniu,
Wykonano prace konserwacyjne urządzeń technicznych na 26,06 km szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN.
5. Konserwacja, naprawy i ulepszanie pozainwestycyjne małej infrastruktury szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (niepłatnych)
Wymieniono 1 tablicę wraz z informacją, oraz 3 słupki przystankowe i 8 drogowskazów,, wykonano i zamontowano 2 stołów i 4 ławki w okolicy schronu na polanie Przysłop Górny,
Wydrukowano regulaminy i mapy turystyczne na tablice informacyjne i bramy wejściowe GPN (10 szt.).
6. Konserwacja, naprawy i ulepszanie pozainwestycyjne małej infrastruktury szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (płatnych)
Wymieniono 1 tablicę wraz z informacją, 3 słupki przystankowe i 5 drogowskazów.
7. Utrzymania szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych w sezonie 2019 (niepłatnych)
Oczyszczono 98,60 km szlaków i ścieżek edukacyjnych ze śmieci pozostawionych przez turystów;
Na bieżąco monitorowano stan szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych, wykonywano niezbędne prace konserwacyjne.
8. Utrzymania szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych w sezonie 2019 (płatnych)
Oczyszczono 26,06 km szlaków i ścieżek edukacyjnych ze śmieci pozostawionych przez turystów.
Na bieżąco monitorowano stan szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych, wykonywano niezbędne prace konserwacyjne.
9. Bieżące utrzymanie szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych:
- zakup worków i rękawic do bieżącego oczyszczania szlaków ze śmieci
- utylizacja zebranych śmieci
- zakup środków, materiałów i drobnych narzędzi do bieżącej naprawy małej infrastruktury turystycznej szlaków i ścieżek edukacyjnych.
Ponadto zrealizowano:
- obsługę punktu sprzedaży biletów w Konikach
- obsługę parkingu i miejsca biwakowego na polanie Trusówka w Lubomierzu – Rzekach oraz na polanie Oberówka
- organizacje pikników turystycznych „Niedziela w Gorczański9m Parku Narodowym (2 x)
- szkolenia dla przewodników beskidzkich (2x).
W załączeniu szczegółowe sprawozdanie pt. : „Realizacja zadań z zakresu Udostępniania GPN dla turystyki M. Józefiak
WOLONTARIAT
W 2019 roku realizowany był program wolontariatu w Gorczańskim Parku Narodowym (4 x, 200 osób). Uczestniczyli w nim:-
Uczestniczyli w nim:
- pracownicy firmy Cummins LTD Kraków – 30 osób,
- pracownicy firmy HSBC Kraków – 120 osób,
- pracownicy firmy Sabre Poland – 45 osób
- harcerki z 254 WDW Płomienie – Chorągiew Stołeczna – 5 osób.
Wolontariusze sprzątali szlaki i polany w O.O. Kiczora, O.O.Kudłoń i O.O.Suhora oraz poza obszarem Gorczańskiego Parku Narodowego (szlaki prowadzące z Nowego Targu i Klikuszowej). Dokonali również drobnych prac remontowych infrastruktury turystycznej w O.O. Dwór.
Do programu przystąpiły także osoby prywatne - 3 wolontariuszki pomagały w organizowanym przez GPN pikniku turystycznym.
Gorczański Park Narodowy wziął również udział w akcji Skutecznie posprzątane organizowanej przez Fundację Nasza Ziemia i firmę Tefal. Przekazane przez Fundację worki i chwytaki wykorzystane zostały w ramach akcji wolontariackich, dodatkowo wspierały również na co dzień działania pracowników Gorczańskiego Parku Narodowego. Worki zostały również przekazane do poszczególnych obwodów ochronnych, gdzie używane są jako worki w koszach stojących przy bramach wejściowych do GPN.
Wielkość ruchu turystycznego w 2019 roku kształtowała się na podobnym poziomie jak w ubiegłych latach, tzn. szacuje się, że Gorczański Park Narodowy odwiedziło ok. 90 tys. turystów.
W sezonie 2019 (od 17.04 – 14.11.) w punkcie sprzedaży biletów wstępu do GPN w Koninach sprzedano 20.697 biletów. Koninki są najpopularniejszym miejscem wejściowym do Gorczańskiego Parku Narodowego. Z badań monitoringowych ruchu turystycznego wynika, że
40% ruchu turystycznego to turyści odwiedzający ten rejon Gorców.
W tym samym terminie pobierano opłaty za miejsca parkingowe na parkingu przy polanie Trusiówka. Sprzedano tam bilety na kwotę ponad 20.000 zł.
WYDAWNICTWA GPN
W 2019 roku wydano 2 numery (wiosna/lato 2019, jesień – zima 2019) czasopisma dla młodzieży „Salamandra”, w nakładzie 2000 egz. każdy, ze środków własnych GPN. Salamandra przekazywana była do szkół, bibliotek, domów kultury położonych w sąsiedztwie Gorczańskiego Parku Narodowego oraz do turystów indywidualnych.
Wykonano także dodruk zeszytu „Przyjaciel Gorczańskiego Parku Narodowego” w nakładzie 1.000 egz. Zeszyt stanowi element programu edukacyjnego adresowanego do rodziców i dzieci pt. „Przyjaciel parków narodowych”
Pod koniec 2019 roku ukazał się kalendarzyk listkowy w nakładzie 1000 egz. do bezpłatnego rozdawnictwa. Sukcesywnie zamawiano także pamiątki z logo GPN do sprzedaży w punktach informacji turystycznej.
W ciągu całego roku prowadzona było sprzedaż wydawnictw oraz bezpłatne rozdawnictwo. Sprzedano 2.972 egz. wydawnictw i pamiątek, rozdano nieodpłatnie 4.325 egz.
W załączeniu zestawienie: Wydawnictwa i pamiątki – rozchód 2019 sporządzony przez M. Stefanik.
Strona internetowa Gorczańskiego Parku Narodowego Na stronie internetowej ukazywały się aktualne informacje o bieżących działaniach Gorczańskiego Parku Narodowego, a także zaproszenia na wszystkie organizowane wydarzenia edukacyjne i wystawy. Dostępna była oferta edukacyjna i kalendarium imprez. Nie działał natomiast system kontaktowania się z Parkiem z poziomu strony internetowej, za pośrednictwem formularza kontaktowego. Strona internetowa GPN jest przestarzała także pod względem technicznym i wymaga wymiany. Nie można odczytać statystyk użytkowania i odwiedzin strony internetowej Gorczańskiego Parku Narodowego.
Podsumowanie
W ostatnich latach liczba uczestników bezpośrednich (czynnych) działań edukacyjnych przedstawiała się następująco:
w roku 2011 – 10.596 osób,
w roku 2012 – 6.444 osoby,
w roku 2013 – 10.153 osoby,
w roku 2014 – 8.751 osób,
w roku 2015 – 13.465 osób,
w roku 2016 - 16.708 osób,
w roku 2017 – 13.751 osób,
w roku 2018 – 12.841 osób,
w roku 2019 – 18.957 osób
Przykładowe liczby uczestników wybranych działań edukacyjnych w latach 2011 - 2019:
|
Zajęcia stacjonarne dla uczniów |
Zajęcia terenowe dla uczniów |
Plenerowe imprezy edukacyjne |
Ekspozycja w Gajówce Mikołaja |
Rok 2011 |
2.496 osób (64) |
1.196 osoby (49) |
4.500 osób (3) w tym Ogólnopolski Dzień Ziemi |
1.062 osoby |
Rok 2012 |
2.589 osób (62) |
614 osób (27) |
1.310 osób (4) |
667 osób |
Rok 2013 |
3.891 osób (83) |
642 osoby (29) |
2.800 osób (6) |
950 osób |
Rok 2014 |
2.984 osób (61) |
1.052 osoby (40) |
2.050 osób (5) |
581 osób |
Rok 2015 |
3.587 osób (66) |
1.376 (57) |
5.365 osób (5) |
910 osób |
Rok 2016 |
2.227 osób (41) |
787 osoby (34) |
10.480 osób (8) |
1050 osób |
Rok 2017 |
1.904 osoby (54) |
796 osób (41) |
8.130 osób (10) |
950 osób |
Rok 2018 |
3.401 osób (74) |
890 osób (40) |
6.980 osób (8) |
660 osób |
Rok 2019 |
2.190 osób (70) |
627 osób (31) |
4.390 osób (9) |
460 osób |
Na stałe w kalendarz działań edukacyjnych GPN wpisały się: Majówka w Gajówce i „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody” w Gajówce Mikołaja - imprezy edukacyjne dla grup rodzinnych, które cieszą się coraz większą popularnością zwłaszcza wśród lokalnej społeczności gminy Nowy Targ. Należy kontynuować tę tradycję w kolejnych latach. Podobnie jak plenerowe imprezy dla turystów pt. „Niedziela z GPN”, organizowane w miejscach biwakowych GPN – na polanie Trusiówka i Oberówka.
Nie udało się uruchomić dyżurów edukacyjnych w Chacie GPN z uwagi na brak chętnego wolontariusza lub studenta praktykanta.
sporządziła: Ewa Strauchmann