Sprawozdanie z działalności edukacyjnej w Gorczańskim Parku Narodowym w 2020 roku.
Działania edukacyjne w 2020 roku prowadzone były przez pracowników Zespołu ds. Edukacji i Udostępniania Parku, a także pracowników Pracowni Naukowo-Edukacyjnej oraz pracowników terenowych Służby Parku.
Zadania z zakresu edukacji i udostępniania Parku finansowane były ze środków własnych oraz z funduszy pozyskanych w ramach projektów:
- „Działania ochrony przyrody metodami gospodarki leśnej, inne działania prowadzone na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego w 2020 roku oraz badania naukowe” finansowane ze środków funduszu leśnego w ramach umowy Nr EZ.0290.1.6.2020 z dnia 11.05.2020 r. realizowano zadania z zakresu udostępniania GPN dla odwiedzających. Kwota dofinansowania wyniosła: 873 840,84 zł.
- "Rozwój bazy do edukacji przyrodniczej w terenie" finansowanego z darowizny firmy Cummins Ltd. przekazanej GPN za pośrednictwem Global Giving. Kwota darowizny wynosi: 41 803,15 zł
W 2020 roku ze względu na stan epidemii COVID-19 i związane z tym ograniczenia większość planowanych działań edukacyjnych nie została zrealizowana. Odwołane zostały:
- konkurs wiedzy dla uczniów szkół podstawowych
- warsztaty szkoleniowe dla nauczycieli,
- cykliczne imprezy edukacyjne, m.in. Majówka w Gajówce Mikołaja, Spotkanie tropicieli przyrody, Święto buka,
- wakacyjne imprezy plenerowe, m.in. Niedziela z GPN, Gajówka łączy pokolenia, Nasze Gorce (współorganizacja z WOK w Ochotnicy Górnej),
- szkolenie przewodników beskidzkich.
Ośrodek Edukacyjny GPN wraz z ekspozycją przyrodniczą działał w pełnym zakresie tylko do13.03. 2020 r., tj. do czasu ogłoszenia w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego. 20.03. 2020 r. na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia odwołano w Polsce stan zagrożenia epidemicznego i wprowadzono stan epidemii. W związku z wprowadzonymi ograniczeniami szkoły przeszły na nauczanie zdalne i nie organizowano żadnych wycieczek, co w efekcie doprowadziło do odwołania wcześniej zamówionych zajęć edukacyjnych i rezerwacji na zwiedzanie ekspozycji przyrodniczej.
W związku z tym od 16.03. 2020 r. do końca roku szkolnego, tj. 26.06 2020 r. nie prowadzono bezpośrednich działań edukacyjnych – Ośrodek Edukacyjny i ekspozycja przyrodnicza były zamknięte. W miesiącach lipiec – wrzesień prowadzono zajęcia edukacyjne, głównie terenowe, przy zachowaniu obowiązujących obostrzeń sanitarnych, udostępniono ekspozycję przyrodniczą wprowadzając środki ostrożności zapewniające bezpieczeństwo zarówno osobom obsługującym ekspozycję, jak i zwiedzającym. Opracowano nowe zasady zwiedzania ekspozycji w czasie pandemii, które zostały zaopiniowane pozytywnie przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Limanowej. Kolejne wyłączenie Ośrodka Edukacyjnego z bezpośredniej obsługi oraz zamknięcie ekspozycji przyrodniczej GPN miało miejsce od 12.10. – 27.12.2020 r. z przedłużeniem do 31.01.2021 r.
W okresie zamknięcia Ośrodka Edukacyjnego pracownicy pracowali zdalnie lub pozostawali na swoich stanowiskach pracy załatwiając bieżące sprawy telefonicznie lub mailowo. Ponadto przygotowywano, m.in. materiały informacyjne i edukacyjne, które zamieszczano na Fb GPN (średnia dzienna liczba wejść na Fb GPN w 2020 r. wyniosła 4 600), opracowywano materiały do wydawnictw GPN (czasopismo „Salamandra”, „Kwiaty parku dworskiego w Porębie Wielkiej. Poznaj 50 gatunków roślin"), artykuły do prasy lokalnej (Zgoda, Gazeta Myślenicka) oraz materiały informacyjne dla lokalnych portali internetowych, materiały do projektu „Promocja polskich parków narodowych jako marki”.
W różnorodnych bezpośrednich (czynnych) działaniach edukacyjnych kierowanych do uczniów i nauczycieli, mieszkańców miejscowości sąsiadujących z GPN, a także odwiedzających Park turystów w 2020 roku uczestniczyło 10 786 osób, tj.:
- zajęcia edukacyjne dla uczniów – 1 194 osób,
- inne działania edukacyjne dla dzieci i młodzieży – 150 osób,
- działania edukacyjne dla turystów – 230 osób,
- oglądający ekspozycję przyrodniczą w Ośrodku Edukacyjnym GPN – 1 680 osób
- oglądający film pt. „Gorczański Park Narodowy” wyświetlany w Ośrodku Edukacyjnym GPN – 540 osób. Pracownik ZEiUP przed emisją filmu każdorazowo przekazuje oglądającym najważniejsze informacje o GPN, walorach przyrodniczych i kulturowych Gorców. Po zakończeniu emisji prowadzona jest dyskusja na temat zagadnień poruszanych w filmie.
- 3-minutowy trailer filmu „Gorczański Park Narodowy” zamieszczony na kanale YouTube – w okresie 18.11. - 31.12.2020 r. - 2 782 wyświetlenia,
- oglądający ekspozycję w Gajówce Mikołaja – 142 osoby,
- uczestnicy programu „Przyjaciel parku narodowego” – 200 osób.
- prezentacja wystawy fotograficznej „Gorce w Naturze 2000” w Ośrodku Kultury Leśnej
w Gołuchowie, w okresie 19.06. – 31.08. 2020 r. Wystawę obejrzało 3 714 osób.
Dodatkowo na kanale YouTube udostępniono prezentację multimedialną przedstawiającą wystawę fotograficzną „Gorce w Naturze 2000” – ilość wyświetleń w okresie 17.06 - 31.12.2020 r. wyniosła 154.
DZIAŁANIA EDUKACYJNE KIEROWANE DO UCZNIÓW
W 2020 roku przeprowadzono zajęcia edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych
i ponadpodstawowych - uczestniczyły w nich łącznie 1 194 osoby:
- zajęcia stacjonarne (38) – 980 osób,
- zajęcia terenowe (12) – 214 osoby.
Zajęcia stacjonarne, odbywają się w Ośrodku Edukacyjnym GPN. Są to głównie: aktywne zajęcia na ekspozycji przyrodniczej, prezentacje, prelekcje, pokazy filmów, lekcje tematyczne, zajęcia warsztatowe o różnorodnej tematyce w oparciu o ofertę edukacyjną GPN. Aktywne zajęcia terenowe prowadzone są na ścieżkach edukacyjnych GPN, w parku dworskim
hr. Wodzickich a także w otoczeniu terenowej bazy edukacyjno-wystawienniczej Gajówka Mikołaja w Łopusznej.
inne formy działalności edukacyjnej (2) - 150 osób:
- Noc Biologów na Uniwersytecie Rzeszowskim 10.01.2020 r. – 100 osób,
- Dzika Odyseja - Ekspedycja Pionierów 2019/2021– 50 osób
Projekt opracowany i realizowany przez Krystiana Tyrańskiego - miłośnika dzikiej przyrody, podróżnika, prezentera radiowego, twórcę programów edukacyjnych dla dzieci. Projekt edukacyjny adresowany jest do grup rodzinnych z całej Polski i zakłada odwiedzenie przez uczestników 23 polskich parków narodowych w 23 miesiące. 6.06. 2020 r. uczestnicy programu gościli w Gorczańskim Parku Narodowym i wzięli udział w zajęciach edukacyjnych przeprowadzonych na ścieżce edukacyjnej w parku dworskim
DZIAŁANIA DLA ODWIEDZAJĄCYCH GPN TURYSTÓW ORAZ SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ - 38 wydarzeń, w których uczestniczyło 770 osób:
plenerowe imprezy edukacyjne (2), w których uczestniczyło 130 osób, tj.
- „Spacer przyrodniczy doliną Łopusznej” (30 osób) odbył się 27.06.2020 r. (sobota). Uczestnicy odkrywali tajemnice przyrody pod okiem doświadczonego przyrodnika Daniela Urbaniaka. Na zakończenie zorganizowano ognisko i poczęstunek.
- „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody” (100 osób), odbyły się 5.07.2020r. (niedziela) w Gajówce Mikołaja w Łopusznej. W programie imprezy, m.in. aktywne, głównie terenowe gry i zabawy przyrodnicze oraz poczęstunek przy ognisku.
prezentacja filmu pt. Gorczański Park Narodowy (33) – 540 osób
Film pt. „Gorczański Park Narodowy” wyświetlany w Ośrodku Edukacyjnym GPN na indywidualne zamówienia oraz w okresie ferii zimowych i wakacji w każdy czwartek o godz. 10.00 obejrzało - 540 osób.
Dodatkowo:
- film pt. „Gorczański Park Narodowy” zgodnie z Umową z 29.05.2020 r. zawartą pomiędzy GPN a TVP 3 był emitowany antenie TVP 3: 18.08.2020 r. – cz. I i 25.08. 2020 r. – cz. II. w tzw. prime time o godz.18.05. Z danych przekazanych przez TVP S.A. wynika, że w tym paśmie, w sezonie letnim średnia oglądalność wynosi 14 600 widzów.
- 3-minutowy trailer filmu „Gorczański Park Narodowy” zamieszczono na kanale YouTube. W okresie 18.11.2020 r. – 31.12.2020 r. - 2 782 wyświetlenia.
wykłady, prezentacje (3) - 100 osób
- prezentacja walorów przyrodniczych GPN dla uczestników obozu:
a) Winter Camp – 50 osób,
b) Winter Camp Family – 40 osób
- wycieczka studyjna pracowników Babiogórskiego Parku Narodowego – 10 osób
realizacja programu „Przyjaciel parku narodowego” - w 2020 roku kontynuowano realizację projektu „Przyjaciel parku narodowego”. Program adresowany jest do rodzin z dziećmi w wieku 6-11 lat. Zachęca do aktywnego odwiedzania parków narodowych, rozwija turystykę rodzinną o charakterze edukacyjnym. W 2020 roku wydano ok. 200 zeszytów zadań „Przyjaciel Gorczańskiego Parku Narodowego”. Pamiątkowe medale „Przyjaciela GPN” otrzymało ok. 20 dzieci, które wykonały zadania i złożyły uroczyste przyrzeczenie przed pracownikiem Parku. Program będzie kontynuowany w kolejnych latach.
EKSPOZYCJA PRZYRODNICZA W OŚRODKU EDUKACYJNYM GPN W PORĘBIE WIELKIEJ – 1 680 osób
Ekspozycja przyrodnicza w Ośrodku Edukacyjnym GPN została otwarta dla odwiedzających 1. 10. 2019 r.
Od 1.01. 2020 r. wprowadzono opłaty za udostępnianie ekspozycji przyrodniczej (Zarządzenie Dyrektora GPN Nr 45/2019 z 31.12.2019 r.).
Z biletów ulgowych przysługujących posiadaczom Karty Dużej Rodziny skorzystało 97 osób, w tym 61 dzieci.
Z powodu epidemii COVID-19 ekspozycja była nieczynna:
12.03 - 29.06.2020 r. oraz 10. 10. - 31.10. 2020 r. z przedłużeniem do 31. 01.2021 r.
W 2020 r. ekspozycję przyrodniczą GPN obejrzało łącznie 1.680 osób:
I kwartał 2020 r.- 689 osób, w tym:
- turyści indywidualni - 183 osoby,
- turyści zorganizowani - 506 osób (23 grupy)
II kwartał 2020 r. - brak odwiedzających (ekspozycja nieczynna z powodu COVID-19)
III kwartał 2020 r. - 916 osób, w tym:
- turyści indywidualni - 482 osoby,
- turyści zorganizowani - 434 osoby (20 grup)
IV kwartał 2020 r. - 75 osób, w tym:
- turyści indywidualni - 60 osób,
- turyści zorganizowani - 15 osób (1 grupa)
W 2020 r. w ramach promocji ekspozycji przyrodniczej Gorczańskiego Parku Narodowego podjęto następujące działania:
- ekspozycję zgłoszono do konkursu „Turystyczne skarby Małopolski” w kategorii „Unikatowa atrakcja turystyczna”. Konkurs organizowany był przez Samorząd Województwa Małopolskiego we współpracy z Małopolską Organizacją Turystyczną.
- zaproszenie na ekspozycję zamieszczono na lokalnych portalach internetowych,
m.in. Gorce 24, Limanowa in, Zagórzańskie Dziedziny.
- informacja i zaproszenie do zwiedzenia ekspozycji przyrodniczej GPN ukazały się w programie pt. „Odkryj regiony” (10.12.2020 r.). Program o atrakcjach turystycznych Gminy Niedźwiedź realizowała ekipa TVP3 Rzeszów.
EDUKACJA REALIZOWANA W TERENOWEJ BAZIE EDUKACYJNEJ W CHACIE GPN NA HALI DŁUGIEJ
W 2020 roku nie odbył się żaden dyżur edukacyjny w Chacie GPN na Hali Długiej, głównie
z powodu epidemii COVID-19 a także z braku chętnych wolontariuszy do prowadzenia dyżurów.
EDUKACJA REALIZOWANA W TERENOWEJ BAZIE EDUKACYJNEJ „GAJÓWKA MIKOŁAJA” - 142 osoby
W roku 2020, ze względu na stan epidemii, w Gajówce Mikołaja w sezonie wakacyjnym nie prowadzono sobotnio-niedzielnych dyżurów edukacyjnych. Z uwagi na sytuację epidemiczną w Gajówce Mikołaja miały miejsce tylko 3 wydarzenia edukacyjne:
- 27 czerwca: Spacer przyrodniczy doliną Łopusznej - z Gajówki Mikołaja na polanę Żubrowisko” – 30 osób
Uczestnicy spaceru grupy rodzinne oraz przewodnicy beskidzcy i seniorzy z Nowego Targu wspólnie z prowadzącymi pracownikami ZEiUP oraz przyrodnikiem Danielem Urbaniakiem prowadzili bezpośrednie obserwacje fauny i flory na wyznaczonej trasie oraz poznawali zagadnienia związane z ochroną przyrody w GPN.
- 5 lipca: kameralna impreza plenerowa z cyklu „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody” – 100 osób
Uczestnicy spotkania – grupy rodzinne, mieszkańcy Łopusznej, gminy Nowy Targ oraz turyści. Ze względu na obowiązujące przepisy sanitarne i konieczność unikania zgromadzeń, dla wszystkich uczestników przygotowano indywidualne ścieżki zadań terenowych. Uczestnikom wydawano sukcesywnie karty zadań. Dzięki temu poszczególne kilkuosobowe grupy rodzinne samodzielnie realizowały atrakcyjne gry terenowe, obserwacje przyrodnicze, indywidualne poznawanie ekspozycji przyrodniczej. Wszyscy uczestnicy, którzy zrealizowali wybrane aktywności i udokumentowali je w swoich kartach zadań otrzymali upominki (plakaty, foldery, gadżety).
- 16 sierpnia: Dzień otwarty dla turystów indywidualnych - 12 osób, w tym 8 osób obejrzało ekspozycję, informacja turystyczna – 4 osoby.
WYSTAWY CZASOWE
Od 2019 r., tj. roku otwarcia Ośrodka Edukacyjnego GPN i ekspozycji przyrodniczej w dawnej oficynie dworskiej, w Dyrekcji GPN nie organizuje się regularnych, czasowych wystaw fotograficznych. W związku z tym w 2020 r. w Dyrekcji GPN prezentowane były tylko 2 wystawy fotograficzne:
- styczeń - 13.03.2020 r. „Łąki pienińskie” (liczba odwiedzających - brak danych),
- od 12.05.2020 r. – „Przyroda Gorczańskiego Parku Narodowego” (liczba odwiedzających - brak danych).
W 2020 r. zorganizowano prezentację wystawy fotograficznej „Gorce w Naturze 2000” w Ośrodku Kultury Leśnej w Gołuchowie, w okresie 19.06. – 31.08. 2020 r. Wystawę obejrzało 3 714 osób.
Dodatkowo na kanale YouTube od 17.06.2020 r. udostępniono multimedialną prezentację przedstawiającą fotogramy z wystawy „Gorce w Naturze 2000” – do 31.12.2020 r. ilość wyświetleń – 154.
UDOSTĘPNIANIE DLA TURYSTYKI
I. W roku 2020 na rzecz udostępniania Gorczańskiego Parku Narodowego dla turystyki realizowano projekt: „Działania ochrony przyrody metodami gospodarki leśnej, inne działania prowadzone na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego
w 2020 roku oraz badania naukowe” finansowany ze środków funduszu leśnego w ramach umowy Nr EZ.0290.1.6.2020 z dnia 11.05.2020r. W ramach projektu zrealizowano następujące działania:
1. Bieżące utrzymanie miejsc biwakowych w sezonie 2020:
- koszenie miejsc biwakowych oraz wywóz nieczystości z toalet.
2. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i bieżącą
naprawę infrastruktury nawierzchni szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (płatnych):
- usuwanie powalonych, uszkodzonych i martwych drzew zagrażających bezpieczeństwu turystów na 26,06 km płatnych szlaków i ścieżek edukacyjnych oraz w ich otoczeniu,
- prace konserwacyjne urządzeń technicznych na 26,06 km płatnych szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN.
3. Utrzymanie szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych w sezonie 2020 (niepłatnych):
- oczyszczenie 98,60 km szlaków i ścieżek edukacyjnych ze śmieci pozostawionych przez odwiedzających,
- bieżące monitorowanie i wykonywanie drobnych prac konserwacyjnych na 96,80 km szlaków i ścieżek edukacyjnych,
- odnowienie i uzupełnienie standardowego oznakowania na 29,72 km szlaków i ścieżek edukacyjnych.
4. Prace konserwacyjne miejsc biwakowych:
- naprawa ogrodzenia w miejscach biwakowych Trusiówka i Oberówka oraz założenie żywopłotu bukowego na Oberówce i żywopłotu świerkowego na Trusiówce,
- naprawa ogrodzenia parkingu na Trusiówce,
- wymiana małej infrastruktury drewnianej w miejscu biwakowym Oberówka (2 ławostoły, 3 ławki),
- wymiana infrastruktury technicznej w miejscu biwakowym Trusiówka (wymiana drewnianego mostu na przepust),
- wymiana automatów – zamków wrzutowych do toalet zainstalowanych w miejscu biwakowym Oberówka.
5. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i bieżącą
naprawę infrastruktury nawierzchni szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (niepłatnych):
- usuwanie powalonych, uszkodzonych i martwych drzew zagrażających bezpieczeństwu turystów na 98,60 km szlaków i ścieżek edukacyjnych, nartostrady (1,45 km) oraz trasy wyciągu (1km) oraz w ich otoczeniu,
- prace konserwacyjne urządzeń technicznych na 42,54 km szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN.
6. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających:
- prace odtworzeniowe i konserwacyjne na niebieskim szlaku turystycznym w dolinie Kamienicy od składu Staszek do przełęczy Borek (prace odtworzeniowe: odbudowa przepustów wraz z kamienną obudową na potoku Miazgowym i potoku Stawieniec oraz zapobieganie erozji poprzez obustronne odkrzaczanie szlaku 5,8 km, wyczyszczenie rowów z naniesionego rumoszu i namułu w celu umożliwienia swobodnego odpływy wody fosą 4,0 km, korytowanie, wyrównywanie korony drogi, ścinanie poboczy w celu umożliwienia swobodnego spływu wody do fosy 5,8 km, wyczyszczenie 20 przepustów rurowych wraz z infrastrukturą wlotową i zaporą przeciwrumoszową, odtworzenie zabezpieczenia korony drogi przy potoku Kamienica narzutem kamiennym, wymiana zbutwiałej belki krawężnikowej nad osuwiskiem).
7. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez odtworzenie i naprawę
ścieżki edukacyjnej „Park dworski hr. Wodzickich” i ścieżek spacerowych w parku dworskim w
Porębie Wielkiej:
- odtworzenie i naprawa fragmentów ścieżki „Park dworski hr. Wodzickich” i ścieżek spacerowych w parku dworskim wraz z nadzorem inwestorskim.
8. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i bieżącą
naprawę infrastruktury nawierzchni ścieżek edukacyjnych GPN: „Na Turbaczyk”, „Dolina potoku
Turbacz” oraz szlaku spacerowego, rowerowego i konnego: Koninki Hucisko – Poręba Górna
(płatnych):
- zapobieganie erozji ścieżek edukacyjnych „Na Turbaczyk”, „Dolina potoku Turbacz” oraz szlaku spacerowego, rowerowego i konnego: Koninki Hucisko – Poręba Górna poprzez ich konserwację i bieżącą naprawę wraz z nadzorem inwestorskim.
9. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i naprawę
szlaku spacerowego, rowerowego i konnego Potasznia – przełęcz Borek:
- zapobieganie erozji szlaku spacerowego, rowerowego i konnego Potasznia – przełęcz Borek poprzez jego konserwację i bieżącą naprawę wraz z nadzorem inwestorskim.
10. Utrzymanie szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych w sezonie 2020 (płatnych):
- oczyszczenie 26,06 km płatnych szlaków i ścieżek edukacyjnych ze śmieci pozostawionych przez odwiedzających,
- bieżące monitorowanie i wykonywanie drobnych prac konserwacyjnych na 26,06 km płatnych szlaków i ścieżek edukacyjnych.
11. Bieżące utrzymanie szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych w sezonie 2020:
- zakup worków, rękawic do bieżącego oczyszczanie szlaków ze śmieci,
- koszty utylizacji zebranych śmieci – odbiór przez specjalistyczne firmy,
- zakup środków, materiałów, drobnych narzędzi do bieżącej naprawy małej infrastruktury szlaków i ścieżek edukacyjnych.
12. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i bieżącą
naprawę szlaku czerwonego (Wierchy Zarębskie – Rąbaniska) oraz szlaku spacerowego,
rowerowego i konnego Koninki Hucisko – Potasznia (niepłatnych):
- zapobieganie erozji szlaków: czerwonego na odcinku Wierchy Zarębskie – Rąbaniska i spacerowego Koninki Hucisko - Potasznia poprzez ich naprawy wraz z nadzorem inwestorskim.
13. Ochrona przyrody oraz bezpieczeństwo odwiedzających poprzez konserwację i naprawę
szlaku spacerowego, rowerowego i konnego na Jaworzynę Kamienicką:
- zapobieganie erozji szlaku spacerowego, rowerowego i konnego na Jaworzynę Kamienicką poprzez jego konserwację i bieżącą naprawę wraz z nadzorem inwestorskim.
Konserwacja, naprawy i ulepszanie pozainwestycyjne małej, infrastruktury szlaków i ścieżek edukacyjnych GPN (niepłatnych):
- wymiana małej infrastruktury turystycznej: 7 ławostołów, 8 słupków przystankowych S8, 6 drogowskazów D5, 1 drogowskaz D6 i 1 tablica z informacją turystyczną (T2).
14. Konserwacja, naprawy i ulepszanie pozainwestycyjne małej infrastruktury szlaków i ścieżek
edukacyjnych GPN (płatnych):
- wymiana małej infrastruktury turystycznej – 1 ławostół, 1 ławka,
- wydruk tablic informacyjnych GPN - 6 sztuk.
II. Organizacja obsługi ruchu turystycznego
- punkt obsługi w Koninkach: sprzedaż biletów wstępu do parku, obsługa miejsca biwakowego Oberówka, sprzedaż wydawnictw i pamiątek, udzielanie informacji turystycznej,
- punkt obsługi w Lubomierzu-Rzekach: obsługa parkingu i miejsca biwakowego Trusiówka, sprzedaż wydawnictw i pamiątek,
- wprowadzenie możliwości zakupu biletu wstępu do parku poprzez aplikację mPay.
III. Wolontariat
IV. Szkolenie dla przewodników beskidzkich
V. Pikniki turystyczne „Niedziela w Gorczańskim Parku Narodowym”
Zadania III – IV – V nie były realizowane ze względu na obostrzenia sanitarne związane z epidemią COVID-19.
VI. Realizacja projektu "Rozwój bazy do edukacji przyrodniczej w terenie" finansowanego z darowizny firmy Cummins Ltd. przekazanej GPN za pośrednictwem Global Giving. Kwota darowizny wynosi: 41 803,15 zł
Realizacja projektu "Rozwój bazy do edukacji przyrodniczej w terenie" zaplanowana jest na okres od lipca 2020 r. - do lipca 2021r. W 2020 r. zrealizowano zadania, na kwotę 20 205,68 zł. Były to:
- Modernizacja ścieżki edukacyjnej „Na Jankówki" - wymiana wszystkich słupków i drogowskazów, na każdym słupku przystankowym umieszczono kod QR, który odnosi do krótkich opisów znajdujących się na stronie internetowej GPN, usunięto konstrukcję tablicy informacyjnej z polany i a samą tablicę zamontowano na szałasie (ograniczanie obiektów małej infrastruktury w krajobrazie), budowa zejścia kamiennego w rejonie Biedowej Młaki, która umożliwi obserwacje życia w wodzie,
- Wprowadzenie questów: „A może Ewa nie znała drzewa” oraz „Dolina potoku Kamienica” do ogólnodostępnej aplikacji „Questy - Wyprawy Odkrywców”,
- Produkcja 3-minutowego zwiastuna (trailera) filmu pt. „Gorczański Park Narodowy”
w celach promocyjnych parku i zmieszczenie na stronie internetowej parku, fb oraz you tube,
- Druk widokówek – zaproszeń na ekspozycję przyrodniczą GPN w ilości 1 500 szt.,
- Przygotowanie i skład wydawnictwa "Kwiaty parku dworskiego w Porębie Wielkiej. Poznaj 50 gatunków roślin".
Pozostała część darowizny zostanie zrealizowana w I połowie 2021 roku.
W 2020 roku Gorczański Park Narodowy odwiedziło ok. 130 000 turystów, tj. ponad 40% więcej niż w roku 2019. Zwiększona liczba turystów odwiedzających GPN w 2020 r. to efekt ograniczeń związanych z epidemią COVID -19, w tym m.in. ograniczeniami dot. wyjazdów poza granice kraju. Najpopularniejszym punktem wejścia do Gorczańskiego Parku Narodowego są Koninki. Z badań monitoringowych ruchu turystycznego wynika, że 40% ruchu turystycznego koncentruje się w Koninkach.
W 2020 roku sprzedano 30 823 biletów wstępu do Gorczańskiego Parku Narodowego.
Z ulgi przysługującej posiadaczom Karty Dużej Rodziny skorzystało 3 838 osób. Bilety wstępu do GPN można zakupić w punkcie sprzedaży w Koninkach, w Ośrodku Edukacyjnym w Porębie Wielkiej oraz przez system eparki.pl, a od lipca także przez aplikację mobilną mPay.
W 2020 roku pobierano także opłaty za parking przy polanie Trusiówka oraz za obsługę miejsc biwakowych na polanach Trusiówka i Oberówka. Łączny dochód ze sprzedaży wyniósł 43 172,01 zł.
WYDAWNICTWA GPN
W 2020 roku wydano 1 numer czasopisma Gorczańskiego Parku narodowego dla dzieci i młodzieży „Salamandra” wiosna/lato 2020 jesień – zima 2019), w nakładzie 2000 egz., który został sfinansowany ze środków Powiatu Limanowskiego. „Salamandra” przekazywana jest do szkół, bibliotek, domów kultury położonych w sąsiedztwie Gorczańskiego Parku Narodowego oraz do turystów indywidualnych. Dodatkowo każdy numer czasopisma zamieszczany jest w wersji elektronicznej na parkowej stronie internetowej.
W ciągu całego roku prowadzona było sprzedaż wydawnictw i pamiątek oraz bezpłatne rozdawnictwo:
- sprzedano - 2. 160 szt.
- przekazano nieodpłatnie - 514 szt.
Strona internetowa Gorczańskiego Parku Narodowego Na stronie internetowej ukazywały się aktualne informacje o bieżących działaniach Gorczańskiego Parku Narodowego, a także zaproszenia na wszystkie organizowane wydarzenia edukacyjne. Dostępna była oferta edukacyjna i kalendarium imprez. Nie działał natomiast system kontaktowania się z Parkiem
z poziomu strony internetowej, za pośrednictwem formularza kontaktowego. Strona internetowa GPN jest przestarzała pod względem technicznym i wymaga wymiany. Nie można odczytać statystyk użytkowania i odwiedzin strony internetowej Gorczańskiego Parku Narodowego.
Fb Gorczańskiego Parku Narodowego – publikacja materiałów edukacyjnych i informacyjnych a także zaproszenia na organizowane przez GPN wydarzenia edukacyjne oraz bieżące informacje i aktualności dot. udostępniania Parku. Średnia, dzienna liczba wejść na Fb GPN w 2020 r. wyniosła 4 600.
Podsumowanie
Rok 2020 był rokiem nietypowym ze względu na ograniczenie działalności z powodu COVID-19.
W ostatnich latach liczba uczestników bezpośrednich (czynnych) działań edukacyjnych przedstawiała się następująco:
w roku 2011 – 10.596 osób,
w roku 2012 – 6.444 osoby,
w roku 2013 – 10.153 osoby,
w roku 2014 – 8.751 osób,
w roku 2015 – 13.465 osób,
w roku 2016 - 16.708 osób,
w roku 2017 – 13.751 osób,
w roku 2018 – 12.841 osób,
w roku 2019 – 18.957 osób
w roku 2020 – 10.786 osób.
Przykładowe liczby uczestników wybranych działań edukacyjnych w latach 2011 - 2020:
Rok |
Zajęcia stacjonarne dla uczniów |
Zajęcia terenowe dla uczniów |
Plenerowe imprezy edukacyjne |
Ekspozycja w Gajówce Mikołaja |
Ekspozycja przyrodnicza w OE |
Film GPN |
2011 |
2.496 osób (64) |
1.196 osoby (49) |
4.500 osób (3) w tym Ogólnopolski Dzień Ziemi |
1.062 osoby |
|
|
2012 |
2.589 osób (62) |
614 osób (27) |
1.310 osób (4) |
667 osób |
|
|
2013 |
3.891 osób (83) |
642 osoby (29) |
2.800 osób (6) |
950 osób |
|
|
2014 |
2.984 osób (61) |
1.052 osoby (40) |
2.050 osób (5) |
581 osób |
|
|
2015 |
3.587 osób (66) |
1.376 (57) |
5.365 osób (5) |
910 osób |
|
|
2016 |
2.227 osób (41) |
787 osoby (34) |
10.480 osób (8) |
1050 osób |
|
|
2017 |
1.904 osoby (54) |
796 osób (41) |
8.130 osób (10) |
950 osób |
|
|
2018 |
3.401 osób (74) |
890 osób (40) |
6.980 osób (8) |
660 osób |
|
|
2019 |
2.190 osób (70) |
627 osób (31) |
4.390 osób (9) |
460 osób |
|
|
2020 |
980 osób (38) |
214 osób (12) |
130 osób (2) |
142 osoby |
1680 osób |
540 osób |
Na stałe w kalendarz działań edukacyjnych GPN wpisały się: Majówka w Gajówce
i „Wakacyjne przygody na ścieżkach przyrody” w Gajówce Mikołaja - imprezy edukacyjne dla grup rodzinnych, które cieszą się coraz większą popularnością zwłaszcza wśród lokalnej społeczności gminy Nowy Targ. Należy kontynuować tę tradycję
w kolejnych latach. Podobnie jak plenerowe imprezy dla turystów pt. „Niedziela w GPN”, organizowane w miejscach biwakowych GPN, na polanach: Trusiówka w Lubomierzu-Rzekach, Oberówka w Koninkach lub w parku dworskim w Porębie Wielkiej. Niestety w 2020 roku ze względu na COVID-19 nie udało się zorganizować zaplanowanych imprez.
Przychód EDUKACJA (netto) – 20 870,52 zł
Przychód z płatnych zajęć edukacyjnych i warsztatów – 3 512,18 zł
Przychód za udostępnienie ekspozycji w Gajówce Mikołaja – 29,27 zł
Przychód ze sprzedaży wydawnictw GPN i pamiątek – 13 473,80 zł
Przychód z biletów wstępu na ekspozycję przyrodniczą w OE – 3 445,51 zł
Przychód z biletów wstępu na film „Gorczański Park Narodowy” – 409,76 zł
Koszty EDUKACJA – 30 715,72 zł
Zakup materiałów i zużycie energii – 18 197,04 zł
Usługi – 12 518,68 zł
Przychód TURYSTYKA (netto) – 169 436,51 zł
Przychód ze sprzedaży biletów wstępu do GPN – 125 451,42 zł,
Przychód z obsługi parkingu i miejsca biwakowego na Trusiówce oraz miejsca biwakowego
na Oberówce – 43 172,08 zł
Przychód z imprez rekreacyjnych na terenie GPN – 813,01 zł
Koszty TURYSTYKA – 121 261,13 zł
- obsługa miejsca biwakowego i parkingu na polanie Trusiówka – 30 623,00 zł
- obsługa punktu sprzedaży biletów w Koninkach i miejsca biwak. Oberówka – 36 575,73 zł
- wdrażanie aplikacji mPay i prowizja za sprzedane bilety – 388,93 zł
- wpłata na GOPR Grupa Podhalańska (15%) – 18 817,72 zł
- zakup materiałów i zużycie energii – 15 435,24 zł
- usługi – 19 420, 51 zł
Sporządziła: Anna Kurzeja p.o. kier. ZEiUP - 22.01.2021 r.